КАЗКІ ДЛЯ ВАР’ЯТАЎ
Пяць А калісьці надыдзе дзень, і ён табе скажа: “Ма, гэта не шапка, а смех адзін! Хочаш – насі сама”. Кіне яе на канапу, пойдзе ў свой пакой і ўключыць там Muse, ці Coldplay, ці нешта яшчэ такое (што будуць слухаць у дваццаць трэцім гэтыя дзеці?)
А неяк убачыць дзіцячае фота на сайце і скажа: “Ну вы далі! У мяне там зуба няма, і ўвогуле – выдалі. Павесь лепш туды Далі”. Кіне ў заплечнік рыдэр (плэер, айфон, тамтам) і – “Не чакайце, мам!” Махне рукой, усміхнецца ды апынецца там, дзе побач з дзяўчынкай-скерца стане сэрца шалёна біцца. Як і тваё, дарэчы: ты з гэтага часу штовечар пачнеш класціся позна, правяраць тэлефон… Звоніць. Гэта не ён?
Цяпер ты таксама не спіш. Пакуль – таму, што кашляе, прачынаецца, просіць тваю руку (ведае: ад любога цмока і ведзьмака абароніць гэта рука). І ты закідаеш дэдлайны і важныя прапановы – на гарышча, у куфар, дзе цень. Бо калісьці надыдзе дзень, і ён сыдзе – дарослы – жыць. А пакуль – верабейкам сонным – папросіць піць, і яму яшчэ толькі пяць. Можна гладзіць па валасах, трымаць за руку, сцерагчы яго сон і самой не спаць.
* * * Берта чытае Барта, Вербера й Бэрнхарда. Бёртан і Берталучы ёй пішуць сны. Берта хацела б зноў нарадзіцца ў Берне ды там, а не на тутбаі чакаць вясны. Берта штодня адна шпацыруе коўзкімі сцежкамі паміж Берута і метро і ў лістах заўжды вылучае коскамі: “Роберт”, або “мой мілы”, ці проста – “Роб”.
Роберту сняцца робаты. Робу вусцішна: Кафка і Хармс складалі яму сцэнар. Роберт чытае допісы Берты, вуснамі ціха варушачы ў месцах, калі яна піша аб тым, як холадна без. І бэзавы водар яе парфумы казыча нос… Роб пачынае мерзнуць у швэдры бэжавым ды ўратавацца хоча ў старым кіно, дзе сярод слоў і кніжак анёлы дотыкам лекуюць сэрцы, марачы стаць людзьмі… Роберту добра ў гэтай краіне готыкі, ён не паедзе ў Берцін мінорны Мі. Хай яна быццам тонкая стрэлка компаса, мроячы, да заходняй бяжыць мяжы – жыць ім у паралельных сусветах Борхеса. А над Берлінам з неба ўсю ноч імжыць.
* * * Гэта зіма трымае яго, жыве ў ім, сыпле калючы снег пад сівыя веі, робіць халодным сонца і нізкім – неба, сіверам злым у шчылінах вые, вее… Ён прызвычаіўся. Думае, так і трэба. Варыць глінтвейн з цытрынаю і імбірам, ходзіць на лыжах. Лыжкаю па пламбіры снегавікоў малюе, а з іх галоў на сподак салодкіх кропель цякуць пункціры, быццам капеж вясновы. Вось толькі з воўны швэдар яго, і б’ецца агонь у печы – месца няма вясне. Ёсць марозны вечар, мяккі фатэль, канверты, паштоўкі, праца… Ён захінае шалікам цёплым плечы – выжыць у гэтым холадзе, пратрымацца. А па начох не спіцца яму, хоць трэсні. Ён дэкламуе вершы, спявае песні, толькі б разбіць маўчанне пустых пакояў голасам, рэхам крокаў, рыпеннем лесвіц: цемра яго гняце, не дае спакою. Нават калі задрэмле – хвілін на сорак – сняцца не карагоды калядных зорак, а цягнікі, якімі ён зноў кудысьці лёцьма нясецца з амерыканскіх горак. Вечны палонны лёду не мае выйсця. Сёння – чарговым ранкам – ён раптам чуе шум увушшу і лечыцца маслам туі. Гук не знікае, шырыцца, танчыць джыгу: не зразумець – рагоча ці лямантуе свет навакольны ў гэтым бясконцым “джынгл”.
Ён каляндар хапае і са здзіўленнем бачыць, што снежню хутка канец. Ідзе і цягне кажух, валёнкі нясе, няўклюда… Спешна ўпрагае ў сані сваіх аленяў і выязджае. Дзеці чакаюць цудаў.
* * * Мы – тролі з падземнага свету. Лічым прыступкі: адзін, два, тры, выходзім туды, дзе неба ў метры ад нашых твараў, як на карцінах Мунка.
Мы пішам падэшвамі ботаў толькі вялікія лі- та- ры “М” на ссівелым асфальце і моўчкі хаваем сэрцы пад коканы палітонаў.
Мы ўдзень выключаем сонца. Лепш хай нам свецяць ліх- та- ры – вочы бясконцых тунэляў, а ў нашыя метрыкі ўпішуць не прозвішчы – назвы станцый.
Мы любім мігценне твараў, нам добра ў гэтым гар- мі- да- ры. І рэха ад крокаў цвердзіць, пульсуючы метраномам: “Нам домам – метро”. Мы – тролі.
* * * І калі ты сустрэнеш, нарэшце, сваю вясну, яна будзе біць абцасамі ходнікі, стрэсваць снег з капюшона, прасіць дараваць, што спазнілася (транспарт, ты ж разумееш), ды грэць у тваіх кішэнях заўжды халодныя пальцы – кончыкі лёгкіх крылаў. Ты ёй даруеш доўгія ночы без сну, калі ад болю і страху сціскаў падлакотнікі, паўтараючы штось манатонна следам за “Наўцілусам” ды спрабуючы ўратавацца ад вечнай завеі…
Ты скажаш: “Ну, мы ж сябры. Якія тут выбачэнні?!” Яна зірне табе ў вочы і пачне ўсміхацца. … І вось тут цябе ўсё ж накрые.
Асоль Па вечарох яе валасы пахнуць вадой ды соллю. У кішэні джынсаў жыве яшчарка з палімернай гліны. Суседзі лічаць яе дурніцай, па пашпарце клічуць Асоллю (маці ў юнацтве занадта моцна любіла Грына).
Яна замяняе сваё імя на звыклае мілае “Ася” (так павялося з першага ж класа, калі з яе смяяліся дзеці). Ася перакладае з ангельскай, ездзіць з працы тралейбусам, у дарозе чытае Джэці і не чакае ніякіх прынцаў. А ў казкі і ветразі ёй не верыцца ў прынцыпе.
Ён з’яўляецца на Доме друку нібыта, скідае заплечнік, сядае побач. Ася бачыць у шкле адбітак (падобны да Джоні Дэпа) А за вакном Малевіч чорным фарбуе неба. “Тралейбус ідзе ў дэпо”. Асі праз тры выходзіць. І хутка поўнач. На патрэбным прыпынку Ася ідзе да дзвярэй, пазяхае, глядзіць на гадзіннік, ловіць позірк свайго суседа (шэрыя, гэта ж трэба! – чамусьці здзіўляецца і на аўтамаце: “Шэрыя, то бок grey”). “Цьфу-ты, калі я ўжо навучуся выключаць у сабе моваведа?!” – думае Ася, утаропіўшыся ў суседаў пунсовы шалік. Потым ступае абцасам у брудны снег, недарэчна з соллю змяшаны. А ён едзе далей. Адзін.
Верасень Верасень, як маленькі сабака з рудымі лапамі, ходзіць па менскіх вуліцах. Туліцца да дзівакоў на мокрых драўляных лавачках, да закаханых, што на прыпынку цалуюцца, нават да тога старога з сівой барадой і фенькамі. У вочы ім зазірае каштанамі-зрэнкамі, просіць сагрэць, абяцае слухацца, сустракаць з работы. І ліжа боты.
Ты яго забярэш дадому, накорміш плюшкамі, будзеш гладзіць за вушкам і вычэсваць доўгую поўсць (потым звяжаш шалік або шкарпэткі – цёплыя і вясёлыя). Ты станеш зваць яго Верасам і паверыш, што ён – назаўсёды.
Ён будзе торкацца носам, спаць на тваёй назе…
А потым аднойчы горла перагрызе.
* * * Вецер танцуе твіст на тваім плячы, чорным Татошкам сумка ірвецца ўбок. Ты крычыш. Паўтараеш “раз-два”, “раз-два” – мікрафон маўчыць. Гэта не твой эфір. Сёння тут уладарыць бог ураганаў, цыклонаў і брызаў. Выбірае на глобусе кропку, кажа, што гэта Канзас, і – рррраз: разбурае будынкі, абарочвае плот ды машыны ўсе… Падымае цябе і нясе.
Цяпер ты жывеш у праклятым горадзе, ходзіш па бітым шкле, у кішэні носіш каменьчык і лічыш, што гэта смарагд. У цябе ёсць сябры – разумныя, смелыя, з добрым сэрцам, але табе так хочацца збегчы ад.
І вось ты руйнуеш сваю Бастылію, ператвараешся ў ведзьму… Навокал неба і ціш. Ты завеш спадарожны вецер, распростваеш рукі-крылы, адштурхоўваешся і ляціш. comments powered by HyperComments |