Шляхам бульбы

 

* * *

Каб воз ягоны перакуліўся

І галава пайшла пехатой! —

Праклён цыганскі.

А мне ўявіўся

Цыган бясхаты, пракляты

Той,

Што спанталычыўся недзе ў полі

Ці ў таўстарэбрай пушчы глухой.

Разбіла лоб валачобніца воля,

Як яйка, што ўпала

На дол пухой.

А галава пехатой пачасала,

Бо з’ехала з глузду,

Як з гаці воз.

У кублах плача ад солі сала.

З сябе смяецца цыганскі лёс.

 

* * *

Два-тры сонцы дай мне, Божа,

Два-тры дай дажджы, Магута,

Каб растаў на схіле снег,

Каб я свой шацёр прыгожа

Мог паставіць,

Каб пачута

Сон прыходзіў на начлег.

 

Каб нарэзаў тры-чатыры

Грабянцы не ад раскошы

І прадаць усе паспеў.

Памажы мне, Божа шчыры,

Новыя ўкішэніць грошы,

Бо старыя я праеў.

 

 

* * *

Ля дунайскай сярэдзіны

Жонка сэрца звярэдзіла,

Густа косы распушыла,

Слязьмі вочы прыгушыла.

Плача бедная таму ж,

Што памёр каханы муж.

Плача ўсё, ды не таму ж,

Што памёр каханы муж,

У слязах плыве, нябога,

Дзе б знайсці сабе другога?

 

 

* * *

Гара ўнізе, гара ўверсе,

Яшчэ ўнізе горка.

Хлопец коні вараных

Мые халадзёнкай.

 

Каля студні маладая

Праходзіць дзяўчына.

— Дай, дзяўчына,

Дай вады мне, —

Кажа ёй хлапчына.

 

— Слугаваць такі не стану

Я табе як мужу.

Сам цягні ваду са студні

А глыбокай дужа.

 

— Не хачу вады са студні,

З рук тваіх хачу я.

Заўтра слаць сватоў гатоў я,

Сватаюць маладую!

 

* * *

Хай дасць мне Божа добрую ноч,

Прывёў дадому я прыгажуху.

Ды не таму, што кахаю, прывёў,

Раней быў бедны ды слухаў скруху.

 

Ой, як мне, мама,

Дзвюх жонак мець,

Ад радасці, як ад бяды, ачомацца?

Адну варажыць у вёску пашлю,

З другой віно буду піць у карчомцы.

 

Прывучаны коні, мама, мае —

Лягчэй галодныя носяць збрую,

Спыняюцца каля кожнай карчмы,

Пакуль жа п’ю я кварту-другую.

 

* * *

Сядзіць мядзведзь на ланцугу,

Глядзець, мой бацька, не магу

Я на галоднага актора.

Апошні раз ён еў учора.

Ці, бацька, дай яму харчы,

Ці дай ад голаду ўцячы!

 

* * *

— Ад голаду я сёння млею,

Адно што сербануў алею,

Ды ў ім каб пах цыбулі той.

Без жонкі стаў я сіратой.

 

— Ад голаду мне блага стала,

Адно што супу паспытала.

Без солі суп не есца дужа.

Асірацела я без мужа.

 

 

* * *

Запрасілі на вяселле,

Нумай шчэ, нумай шчэ.

І пілі, і перац елі,

І яшчэ, і яшчэ.

 

Перац сох на жэрдках смагла,

Нумай шчэ, нумай шчэ.

У гаршчэчках бульба смягла,

І яшчэ, і яшчэ.

 

Покуль еў я скваркі й кашу,

Нумай шчэ, нумай шчэ,

Дзюрка звёў дзяўчыну нашу.

І ўцячэ, і ўцячэ!

 

 

* * *

— Хто такі, прызнайся, Мімі,

Быў пад вокнамі тваімі?

— Не каханак-шавяла,

Гэта кошачка была.

 

— Лепей, жонка, не брашы.

Кошачка ў капелюшы?

Зараз лопну ад смяхоты —

На нагах у кошкі боты?

 

— Не чашы мне пугай спінку.

Каб я высахла ў лісцінку,

Каб не ўбачыла святла,

Гэта кошачка была!

Муж мой, ці ж мая віна,

Што ў цябе я не адна!

 

 

ШЛЯХАМ БУЛЬБЫ

Паспела бульба спешка

І ахапіла спешка

Паспець

Капаць і звесці,

Драць, гатаваць

І з’есці.

 

На плечы ўзяць

Хагуль бы

І рушыць

Шляхам бульбы.

 

Старацца

Ў гэтым

Жыць жыцці:

Дзе ні пасадзяць —

Узыйсці!

12.ХІІ.2012

 

 

НЕ ЎСЁ…

Цыганка,

Паваражы.

Хто кватараваць будзе

У гэтай будзе,

Скажы.

 

Цыганка,

Паваражы.

Коні бяссоння

На ўсім разгоне

Парвуць гужы.

Замовай

Не новай

Наноў завяжы.

 

Цыганка,

Паваражы.

У цёплым хлудзе,

У беспрабуддзі

Спіць страх

На мяжы.

 

Дай выспацца ліху,

Ступай паціху

Па карчоўю,

Па дуддзі!

 

Не-

раз-

бу-

дзі…

16.VІІІ.2013

 

 

* * *

А трэба няшмат,

Каб душой наталіцца:

Акрайчык блакіту,

Глыток навальніцы…

 

 

Усю падборку Рыгора Барадуліна чытайце ў свежым “Дзеяслове”.

comments powered by HyperComments