Віктар Сьлінко

_____________________ Іду наўздагад. Вершы	Накцюрн Я іду. Наплывае прастора, Не ўмяшчаецца ў зрэнкі мае. Быццам радасьцю поўны ці горам, Адхіснуся ізноў ад яе. Адхіснуся назад — і растануць Пад гарачай сьпіной камяні. І ўваскрэснуць з былога падману Насампраўдзе азяблыя дні. На ільдзіне — падбітая качка. Ну, куды ты плывеш, Рабінзон? Хлебны мякіш падкінуць — падачку Ці дашлюць у патроньнік патрон? Што чакае за горадам, паркам, Што чакае ў зімовых лясах? А мяне — зноў каменная арка Кліча ў свой непрадбачаны шлях. Не суддзя я — ні птушкам, ні людзям, Не дзялю гэты сьвет напалам. Засынаюць ахвяры і суддзі, І ня холадна ноччу зьвярам. Я іду — нахінаюся ўперад У скразьняк, у марозны сусьвет. І зіма — павітуха памерлых — З белых кветак мне дорыць букет. * * * Выспы, дрыгва... І мільгае хусьцінкі краёк. Устаць бы з каленяў прад самай высокай сасной, Дзе ў гольлі схаваны бурштынам мільгне абразок, Прыбіты, напэўна, Айца альбо Сына рукой. Гэта Духам сьвятым удыхнулі іскрынку ў цябе — І цяпер ты гарыш, і вядзеш мяне цераз брады, Дапамогі ня просячы, выратаваньня з бяды... Мітусьлівыя вулкі сплываюць з душы бяз журбы, Калі клічаш мяне, і гучаць твае “так” і “цяпер”. О, палеская радасьць нязнаных дагэтуль сустрэч! Водар коцікаў вербных на самым парозе царквы, І жабрачка з анёлам, што з похваў ня выніме меч, Пакуль попел расстаньняў, дзявочых апушчаных плеч Зноў ня стане чужым і з душой не пяройдзе на “вы”. З ручая акрапіў мяне жартам сьвятою вадой Бог Вясны і Каханьня... Шыбанула мне хмелем у твар Ад таго, што было, падавалася, створана з мар, А цяпер ажыло — і цячэ ў сініх жылках рукі... Вось паклалі сякеры — і аб гэтым пяюць лесьнікі, І падлесак імкнецца ня ўверх, а за мной і табой. Нам прызначаны дзень, у які мы павінны сысьці І пакінуць дамы, што для нас збудавалі бацькі. Ты зьбяры хатулёк, і хай нам дапаможа анёл, Каб ня зблыталі ў цемры мы дрэва з высокай царквой, Ды і сьлёз Маці Божай з жабрацкаю сьлёзкай-расой. Праз балоты і выспы — імкніся ў хусьцінцы, бяжы Напярэймы сабе да сустрэчы на тым рубяжы. А мяне — зноў каменная арка Кліча ў свой непрадбачаны шлях. Не суддзя я — ні птушкам, ні людзям, Не дзялю гэты сьвет напалам. Засынаюць ахвяры і суддзі, І ня холадна ноччу зьвярам. Я іду — нахінаюся ўперад У скразьняк, у марозны сусьвет. І зіма — павітуха памерлых — З белых кветак мне дорыць букет. * * * Той, хто пачне шкадаваць — ён прападзе. І таму я іду наўздагад. Невядома, дзе ўсе. Цяжка слова знайсьці, якім я змагу апісаць Тое месца, дзе жыць мне і дзе паміраць. Тут каменны фантан, ды вада не цурчыць анідзе. Тут фарфоравы лебедзь па моры зялёным плыве — Ды па моры з аблокаў. У сіняй траве не сумуй, Меч пастаў ля сьцяны. Як паклічуць цябе — не пачуй. Адгукніся на голас дзіцяці, на шолах вярбы. Тут ня знойдзеш, да кога зьвярнуцца на “вы”. І пра што шкадаваць — што са сьнегу, з ільдоў ты, што з крохкіх вярбовых галін Гэты шлях, і на ім ты адзін?.. * * * Ня стой жабрачкай ля парогу, Дзе нават лісьця залатога Табе шкадуе кінуць клён! Ідзі і кліч з-пад дзірваноў Сваіх загубленых сыноў. Ідзі, крапі жывой вадою З нікім ня знойдзеных крыніц, Прынось ім з пашы сырадою, Паі крывёю навальніц, Дзіцём малым дзяліся з імі, Дзяўчынай першай, любай, мілай... Маліся, кленчы... падай ніц. Прыйдзі на даўнія клады І прачытай імёны тых, Хто тут Ільля, хто тут Кастусь, Каго Кахала Беларусь. Дык мо разбудзіш? З-пад каменьня Ўваскрэсьне зноў жывая плоць. Тады паверым — ёсьць Гасподзь! І пажадаем Блаславеньня. ...Навечна мову заняло З нястачы любасьці і веры. Давалі здрайцам здрайцаў мерай. З нябыту ўваскрасала тло. Ну што маўчыш, Мая Айчына? * * * А. С. Сястра і брат, і вечар немаўляці Распавядуць, хто яблыні сусед. Хто там, за плотам, у чырвонай хаце, І для каго гатуецца абед. І на старой сасновае падлозе Каму чыгун дыміцца, грэчкі пах Дзіцячыя каму казыча ноздры... На поплаве, у жоўта-шэрым стозе, Дзе паляўнічыя паснулі ў кажухах, — Сон аб дзіцяці, што згубіла крыжык. Рыпяць на сьнезе бацькавыя лыжы. Саломінкі на стрэльбах, у бародах. Растопіць шэрань іхні сонны подых. Здабудуць зьвера — вернуцца дамоў. Як адсьвяткуюць — папалююць зноў. Ды ім ня сьпіцца. Ў зрэбнае кашулі Ніхто ня йдзе па сьнезе ад матулі. Ды нехта ў сьне заўжды наводзіць рулю На блізкага, на брата, на арла. Прачнецца — не падымецца рука... Таму кладзі далей сякеру, серп, Прасі аб дараваньні ўпалы хлеб, Усім даруй ты — покуль не асьлеп. Знайдзі свой крыжык — і надзень на шыю. Бліжэй туліся матчыных грудзей! Дарма шукаць замены ім, надзей У гэтым сьвеце! Быць дзіцём чысьцей. Заўжды нам поле сьнегам ногі мые...