_____________________ Вера ў цуды.
Тры аповеды |
Тры каралі
Напярэдадні Раства ў мястэчку ля царквы паставілі жалезную агароджу і рамку металадэтэктара . Бадай , без відочнай прычыны , выключна згодна з патрабаваньнямі часу . Бабулькі , ідучы да вячэрняй , паслухмяна праходзілі праз брамку , падсьвядома сьціскаючы нямодныя сачакі і зьлёгку дзівячыся рознакляровым лямпачкам , што міргалі , карысна нагадваючы аднак , што ключы ад хаты на месцы . Пры дэтэктары , каб не парушаць кананічнае традыцыі , згодна якой , ля кожнае важнае брамкі мусіць быць вартавы , стаялі і мерзьлі на 15-градусавай зімноце тры сьвятыя Пётры ў міліцэйскай форме .
Нарэшце народ паволі сабраўся і набажэнства пачалося . Брамка па -сіроцку міргала зялёным вочкам індыкатара , а ахова мерзла на сьцюдзёным сіверы . Хвіліны цягнуліся марудна , як мерныя царкоўныя сьпевы за мурам бажніцы . Запанавала цішыня і задуменьне . Адчайна мерзнучы , першы міліцыянт , у насунутай да броваў вушанцы думаў : “Божа мой , ня тое каб верыў я ў Тваю існасьць , але зараз , Ты бачыш , я надта хачу быць разам з тымі , хто ў доме Тваім (то бок , у падахоўным будынку ), бо веру і ведаю , што ім добра (і цёпла ) там !” Ён хукнуў у далоні і хацеў перажагнацца , але паленаваўся зьняць рукавіцы .
Другі міліцыянт таксама ў думках быў блізкі да велічнага : “Першая зорка Калядная , чакаю я цябе , як сваю ...” – тут ён трошкі засаромеўся , ці казаць Богу , пра тое , што яму вось -вось мусілі да яго трох лейтэнанцкіх зорак дадаць чацьвёртую капітанскую , і што апошнім пацьверджаньнем яго заслугаў па бездакорнай ахове зімовых сьвятаў у горадзе мусіла стаць праваслаўнае Раство ... Таму ён стрымаўся і падумаў толькі : “Як сваю ”...
А трэці , самы малодшы , стаяў і мерз з уласнае ахвоты . Ён быў каталіком і свае Каляды адзначыў да Новага году . А мерз цяпер прынцыпова праз каханьне , бо ажаніцца зьбіраўся з праваслаўнай дзяўчынай , маці якой была няўхільнай у канфесійным пытаньні . Дык праз такі інтарэс ён стаяў ля царкоўнага ганку найбольш зацята з усіх трох , поўны рашучасьці сустрэць каханку і яе маці першым і шчыра павіншаваць з Калядамі ў надзеі на лепшае …
А вецер насіў над мястэчкам сьнежныя віхуры і званілі званы , абвяшчаючы нараджэньне таго , каго кожны чакаў па -свойму .
Казка
Аднойчы ў горадзе з нядрэнным народам і вечным каралём адбылася вось якая зімовая гісторыя .
Жыў сабе там хлопец , быў ён нібы з усімі разам і нібы сам па сабе , чым таемна і ганарыўся , а таму і імя было яго адпаведнае . На нашую мову яго можна перакласьці як Воўк , альбо на нешта падобнае , ну , а можа і зусім не такое , але памятаю дакладна , што гэта было рэдкае і досыць дзіўнае імя з ліку тых , якімі больш амаль не называюць дзетак у наш час . Дык вось , жыў той чалавек у маленькім дамку на вуліцы , што пачыналася ля вялікага гарбатага маста і цягнулася доўга праз кварталы , аж пакуль не выбягала за межы места і не ператваралася ў паўднёвы тракт . Жыў ён з рахманым і разумным сабакам , мянушку якому падабраў сам , і таму , мяркую , вам зразумела , што мянушка ў сабакі была таксама няпростая да запамінаньня , але тое асабліва і ня важна , бо аб сабаку будзе сабачая казка , а цяпер гаворка пойдзе пра людзей . Быў Воўк не старым , але даўно і не падлеткам , не прыгажуном , але далёка не пачварай , меў час і на сяброўскае застольле і на сур ’ёзную справу , праўда , багацьця ён ня меў , але і босы не хадзіў . Карацей , жыў нядрэнна і мог бы жыць яшчэ лепш , але была адна рэч , якой яму бракавала – вера ў цуды . Нельга , канешне , сказаць , што ня верыў ён у сьвятых ці чарцей , крый Божа ад такога ! Не ! Прызнаваў ён нават і Дзеда Мароза , бо сам калісьці , апрануўшы футра , капялюх і калматую бараду , весяліў дзятву ля елкі … Але каб даць веры ў сапраўдны цуд – то не . Наогул , цуды , лічыў ён , для простых і цёмных , а сам ён , паколькі прачытаў досыць багата кніжак , мог лёгка і ўласных цудаў напрыдумляць ого -го колькі ! Было б каму слухаць , разьвесіўшы вушы ! Так сабе ён разважаў і жыў – не тужыў .
І вось неяк напярэдадні зімовых сьвятаў , што ладзілі людзі на зыходзе сьнежня , сустрэў Воўк дзяўчыну . Ён нібыта і ведаў яе раней , але той раз , сустрэўшы , як толькі зірнуў , адчуў імгненна , што нічога ў сьвеце яму больш ня трэба , апроч аднаго -адзінага – бачыць яе штодзень поруч . Усё ў яе абліччы было яму да спадобы : і твар , і стан , і голас , і думкі , а ўжо пра вочы й казаць няма чаго – такіх вачэй не даводзілася бачыць яму ніколі . Так вось , сустрэўшыся аднойчы ўвечары , яны адразу ўзялі адзін аднога за рукі і з кожнай гадзінай разыходзіцца ім хацелася ўсё меней . Яны шпацыравалі па вуліцах , дзе клапатлівыя гандляры сьпяшаліся прадаць свае тавары мінакам , якія сноўдалі з разгубленнымі і заклапочанымі тварамі ў пошуках падарункаў ды страваў да сьвяточных сталоў ; трымаючыся за рукі , хадзілі па ціхіх парках з маўклівымі і таямнічымі дрэвамі , што прыкрывалі іх галінамі -рукамі ад ветру ; спыняліся проста на ходніках выспачкай спакою сярод тлумнага натоўпу , гледзячы адно адному ў вочы …
Незаўважна праляталі дні і вось наблізілася тое самае галоўнае зімовае Сьвята , да якога і рыхтаваўся горад з яго добрымі і крыху стомленымі за год людзьмі . Гарэлі рознакаляровыя агеньчыкі ў вокнах , мякка падалі сьняжынкі на лапы калматых елак , што стаялі на плошчах , а дзеці праяўлялі дзівосы паслушэнства ў чаканьні падарункаў . І ў тую сьвяточную ноч нават самыя злыдні сталі крыху мякчэйшымі ў прадчуваньні нечага сьветлага , што само разьлілося ў паветры …
Цяпер ужо ніхто ня памятае , як і чаму , але сталася такім чынам , што чалавек , пра якога ідзе нашая гаворка , не сустрэў гэты сьвяточны вечар разам з той , з якой мусіў . Побач з той , якая і ня ведала , што ўсяго аднойчы ўзяўшы яго за руку , назаўсёды забрала яго сэрца . Гавораць людзі па -рознаму , адныя , што меў ён нейкі неадкладны клопат ці дужа пільную патрэбу , іншыя , што сталася так праз яго ўпартасьць і жаданьне пайсьці насуперак лёсу , але – ён застаўся дома , сам -насам з сабой і лёг спаць . У сьне ён варочаўся , бо было неяк неўкладна , як кажуць нібы сабаку ў цеснай будцы , і сьніў Воўк незвычайны сон . Сьніў кнігу , дзе да сярэдзіны старонкі былі звычайнымі – з літаркамі і малюнкамі , а пасьля раптам – спрэс белыя , як бы хто з друкароў забыўся набраць шрыфт і варштат адціснуў пустэчу . Колькі ні гартаў Воўк кнігу , ня мог і кропачкі больш знайсьці на белай нерушы бачынаў на той палове дзіўнае кніжкі ...
А за вакном віравала сьвята . Вясёлыя гулі ў горадзе працягваліся амаль да ранку – ляскалі фейерверкі , сакавіта , з гучным “ш -ш -шпок !” адкаркоўваліся пляшкі , чуліся вясёлыя галасы , што сьпявалі песьні пра жыцьцё і шчасьце . А пасьля паволі ўсё сьціхла .
Уранку Воўк падняўся як звычайна бадзёрым і вясёлым , пакудлаціў галаву сабаку і , выпіўшы кавы , выйшаў на шпацыр . Спускаючыся прыступкамі , ён пасьміхаўся задаволена сам сабе і думаў , як усё ж адважна і рашуча праспаў Сьвята , якое так чакаў і , пэўна , моцна адгуляў увесь горад . “Нічога сабе я – крэмень ! Мне гэтыя сьвяты – нішто , так балаўство адное , дый і паненка мая даражэнькая , напэўна , пасумавала без мяне ды пабачыла , што ня так моцна трымаюся я за яе спадніцу . Так ! Я – мужчына , а нам усе гэтыя цуды сьвяточныя , загадваньні -варажэньні хоць бы хны .” Так , разважаючы то да сябе , то да сабакі , выйшаў ён на вуліцу . Паўсюль ляжалі гурбы сьнегу , не разьмеценыя нават ні трошкі . “Хіба прыбраць няма каму ? Сьпяць усе !..” – лёгка знайшоў адказ Воўк і пайшоў па сумётах да плошчы . Па дарозе , якая заняла хвілінаў хай з тузін , не пабачыў ён ні сустрэчных , ні спадарожных , ні нават іх сьлядоў , не было і сьлядоў самога баляваньня – якія непазьбежна застаюцца паўсюль і прыбіраюцца яшчэ не адзін дзень . Праўда , сабака некалькі разоў сустракаў іншых сабе падобных , але падымаў поўсьць дыбам , бо ягоныя сябрукі кудысь падзеліся , а гэтыя былі незнаёмымі і досыць варожа выглядалі з падваротняў і пад ’ездаў ...
“Сядзяць , пэўна , па хатах – бо за сталамі ўчора трыбухі набілі так , што і на двор ня могуць выйсьці ” – працягваў тлумачыць сабе бязлюддзе адзін -адзіны на ўвесь горад чалавек . Але тлумачэньні , хай сабе і верагодныя , не былі вычарпальнымі . Чаму не працавалі крамы , якія звычайна адчыняліся руплівымі гаспадарамі ад сьвету , гатовыя прапанаваць пакупнікам ежу , а засьмяглым гулякам і жбан добрага пітва ? Чаму не прасілі міласьціны жабракі , што днююць на ўсіх скрыжаваньнях вулак ? Урэшце , дзе падзеліся верныя каралю ахоўнікі парадку , што пільным вокам сочаць за кожным крокам паслухмяных і амаль заўсёды ціхіх людзей гораду ? Усе гэтыя пытаньні заставаліся без адказу .
Гадзіну , за ёй другую і трэцюю ён , агаломшаны незразумелай пустэчай гораду , хадзіў бяз мэты . Наважыўся было заглядаць у вокны і дзьверы будынкаў , але , ня ўбачыўшы нікога , палохаўся і ізноў выбіраўся на вулкі . Так хадзіў ён пакуль нарэшце ў самотным роздуме не спыніўся пасярод самай буйной плошчы места . І тут ён канчаткова ўсьвядоміў жудасьць незразумелай яму справы – ратушны звон , што спрадвеку адзначаў гадзіны жыцьця гораду , ніводнага разу ня бомкнуў ад самага пачатку яго ранішняга блуканьня ... Азначаць гэта магло толькі адно – час спыніўся !
Сарваўшыся з месца , ён пабег куды глядзяць вочы , а з ім побач , радасны і ў поўным неразуменьні настрою гаспадара , ляцеў яго верны чатырохлапы сябра ...
“Жах ! Што здарылася ?! Чаму я адзін , дзе ўсе ?” – такія думкі джалілі як пчолы і падганялі яшчэ хутчэй . Згубіўшы капялюш і рэшткі раўнавагі , ён выбег да невядомага яму раней завулку , дзе было таксама ціха і мёртва , як і паўсюль , але – дзіва – гарэла маленькае акенца амаль на ўзроўні зямлі ! Воўк падышоў бліжэй і агледзеўся – да памяшканьня з агеньчыкам у вакне вяла лесьвіца з некалькіх прыступак і ўпіралася ў дзьверы , на якіх была выява : два маленькія малаточкі і гадзіньнік .
Яшчэ хвіліну таму ён шукаў людзей , цяпер жа , адзіны гараджанін , аднак , адчуў перасьцярогу , знайшоўшы прыкметы жыцьця ў гэтым дамку ... Але , набраўшы паветра ў грудзі , ён штуршком адчыніў дзьверы і ўвайшоў у пакой з нізкай столяй і простай мэбляй , які пры гэтым быў наўзьдзіў цёплым і ўтульным , і навяваў спакой і … вусьціш . Па сьценах на паліцах былі растаўленыя і раскладзеныя інструменты , нейкія бу тэлечкі і зусім не зразумелыя дробязі , відавочна патрэбныя чалавеку за вялікім сталом , што ціхенька цюкаў малюсенькім малаточкам па зусім дробнай дэтальцы .
“Васпан гадзінных справаў майстра ?” – нерашуча спытаў Воўк , хоць і ведаў адказ . “Так ” – хітнуў галавой сівы маленькі дзядок . – “Больш – скажу табе – я самы стары майстра ў горадзе ”.
“Дык , напэўна вы ведаеце , што здарылася з нашым ратушным гадзіньнікам . Ён маўчыць , хоць бомкаць павінен штогадзіну ? Яго голас я чуў з маленства ва ўсіх кутках гораду і нават далей на вакольных паплавах ...”, – чамусь узгадаў прамінулыя бесклапотныя дні дзяцінства Воўк .
“З нашым гадзіньнікам усё ў парадку , павер мне . Я правяраў яго надоечы і гарантую дакладнасьць ”, – гэтак жа спакойна , займаючыся сваёй справай , паведаміў майстра .
“Магчыма , ён глухі , гэты дзед , і ня чуе нічога . Што ён вярзе , стары пень ?” – толькі і пасьпеў падумаць хлапец , як пень адказаў – “Я кажу табе толькі тое , што ведаю і выдатна чую , ня горш за твайго курту , прынамсі ”, – і так пасьміхнуўся сабаку , што той адразу падышоў да незнаёмца і паклаў галаву яму на калені .
“Слухай , хлопец , справа ня ў ратушным звоне , не ў тваіх вушах і не ў вачах , якімі ты бачыў увесь гэты пусты горад . Ён сапраўды пусты амаль увесь . Калі дакладна – ў ім зараз ёсьць ты , зграя бадзяжных сабак ды котак , і я ... Такія колькасьць і склад насельнікаў тлумачацца ня бежанствам і не хваробай , не захопам у палон і ня высылкай , а тым , што ўвесь горад зараз жыве ў наступным першым дні Новага Году пасьля сьвята , а ты – у старым дні Году Мінулага . Бачыш , на вуліцах сёньня пуста , бо ўсе там былі ўчора ! Дарослыя і моладзь ад душы весяліліся , бацькі падыходзілі да ложкаў немаўлятак , каб з падарункам перадаць ім драбнічку сьвята , а дзеці завітвалі да сваіх нямоглых бацькоў , каб зрабіць іх спрычыненымі да агульнае радасьці . Нават хатнія сабакі дзялілі настрой сваіх гаспадароў , хрумстаючы пад сталом косткі з багатага застольля ... Не даеш веры ? Ты ж бачыш , на вуліцах засталіся толькі блыхастыя кульгавыя бедакі , што спалі па халодных сьмярдзючых кутох , ня маючы прытулку . Твой сабака і тое гэта зразумеў ... Ва ўсім вялікім горадзе знайшоўся адзін ты , хто сьвядома ці па глупству , мяркуй сам , адмовіўся ад усяго гэтага дзеля ганарліўства ”, – скончыў сваю прамову дзед .
“І значыць мы , усе хто тут , зьнікаем для іх , тых , хто працягвае жыць у новым годзе ? Значыць мне не падавалася , што некаторыя людзі проста часам як правальваюцца скрозь зямлю ? Што ж мне рабіць ?!” – у роспачы закрычаў Воўк , зразумеўшы невыпраўляльнасьць памылкі . – “Няўжо нельга нічога -нічога зрабіць , каб вярнуцца да ўсіх ?!”
“А на што табе да іх ? Ты ж абраў кампанію сабе сьвядома , цяпер ты ў ёй . Навошта табе да людзей з іх вар ’яцкімі сьвятамі і п ’яным галёканьнем , глупствам і абмежаванасьцю ? Навошта ? Калі ты давёў сваю непахіснасьць і мужчынскасьць дзяўчыне ? Што яшчэ ты ім хочаш даць ці ўзяць ? Што табе да таго сьвету ад сьвята якога ты адцураўся ?” – ціха і абсалютна някрыўдна , але праз гэта яшчэ больш балюча , пытаўся стары гадзінных справаў майстра .
У галаве праносіліся тысячы прычынаў , якія павінны былі патлумачыць жаданьне вярнуцца , узгадваліся словы , вобразы , пахі , смак страваў , галасы сяброў , але ўсё гэта , імгненна прабегшы , зьмянялася навалай новых успамінаў . Усё ня тое ... і раптам , як з цёмных глыбіняў на сьвет усплываюць , паднятыя бясстрашнымі нырцамі , дзіўнае чысьціні пярліны , усплыло : “Мне трэба вярнуцца , каб яшчэ хоць раз зірнуць у яе вочы !”
Упершыню за ўсю размову дзед падняў галаву і сказаў коратка і гучна : “Гэта – прычына . І я дапамагу табе . Не таму , што ты першы , хто просіць , а таму што ты ўпершыню зразумеў , што ёсьць нехта больш важны для цябе , чым ты сам ... І яшчэ я не хачу , каб яе вочы страцілі свой колер ад тугі ”, – дадаў цішэй убок . Пасьля падняўся з -за стала , падышоў да паліцы і ўзяў адтуль стары , як ён сам , невялічкі гадзіньнік . “Гэта самы просты , адзін з тых , якія ты бачыў дзясяткі разоў . Ён не чароўны , кажу адразу , бо ведаю , у чарадзействы ты ня верыш , проста гадзіньнік гэты спазьняецца ад існага часу на 10 гадзінаў ... Разумееш , мне прынесьлі яго і я ня даў рады яго адрамантаваць . Бяры гадзіньнік , бяжы дадому , ты як раз пасьпяваеш , і сустрэнь учарашняе страчанае сьвята па ім , разам з тваім маўклівым разумным сабакам . А пасьля будзе сон ... І сапраўдны ранак ”, – скончыў , ізноў сеўшы за стол , дзед , і дадаў : “Ну , што стаіш ? Бяжы ! Што яшчэ не зразумела ?”
Толькі ўзяўшы важкі будзільнік у рукі , Воўк адышоў ад здранцьвеньня , у якім быў , агаломшана слухаючы расповед : “Прабачце , дазвольце апошняе пытаньне ? Мне ўсё зразумела акрамя аднаго : што вы , пане , робіце тут , у бязчасьсі ? Вы ж ведалі , што трэба рабіць , каб не застацца ў Мінулым Годзе ?”
“Ведаеш , сынок , мне трэба камусьці раз пораз збываць і зламаныя гадзіньнікі . А ў мяне заўсёды іх ёсьць некалькі ... Ня ведаю , напэўна , я дрэнны майстар ?” – і , ціха пасьміхнуўшыся , дзіўны дзед ізноў схіліўся над сталом ...
Дамойў Воўк бег як ніколі ў жыцьці і навокал было ўсё як у сьне : вуліцы , дамы , плошчы , вокны і цішыня , але цяпер ужо зусім ня страшная . Страшна яму было толькі адно – не пасьпець дадому ў час , бо набліжалася найвялікшае , такое сьветлае і сапраўднае сьвята , якое ніяк нельга было прапусьціць !
Ялінка Майму сябру Дзянісу Будрыку
Асабіста я нарадзіўся ў Краіне Саветаў , але ня ўсім так пашчасьціла . Вось мой сябра Дзяніс быў пазбаўлены такога шацунку і зьявіўся на сьвет далёка адсюль у горнай краіне Перу . Зразумела , што такога выпрабаваньня лёсу іншым бы хапіла на ўсё астатняе жыцьцё , але для Дзяніса і на гэтым прыгоды ня скончыліся – ў хуткім часе (недзе праз год ) наступнай краінай для яго сталася славутае на ўвесь сьвет месца – “выспа Свабоды ”.
Там малечай ён засяроджана ўглядаўся ў барадаты твар дзіўнага дзядзь кі ў тэлевізіі , што гадзінамі без перапынку прамаўляў свайму народу аб сьветлае прышласьці . Вось тут бы я , у сваю чаргу , мог пазайздросьціць , бо фідэлевага запалу і апантанасьці савецкім кіраўнікам майго дзяцінства ўжо не ставала . Папраўдзе кажучы , апроч палымяных выступаў не ставала мне яшчэ і мора , і дзівоснае тамтэйшае расьліннасьці , але , як паказала далейшае разьвіцьцё падзеяў , і для майго шаноўнага сябра нялітасьцівы лёс прадугледзеў свае нястачы .
Адбылося гэта тады , калі надышоў час зьбірацца ў школу . Бацькі вырашылі хоць за кароткі тэрмін , але ж падрыхтаваць малога , здаўшы яго на выхаваньне ў пэўнае месца , дзе займаюцца , гэтак мовіць , прэвентыўнай адукацыяй . Гэта была першая сур ’ёзная школа жыцьця савецкага чалавека , з доўгага шэрагу школаў ад ясьляў да войска , інстытуцкага інтэрнату ці , нават , нараў выпраўленча -працоўных установаў – каму як выпадзе . Дык вось пяцігадовы хлопчык , які на свае вочы бачыў ламаў і Кастра , патрапіў у кузьню будучых першакласьнікаў – дзіцячы садок для дзетак грамадзянаў СССР на Кубе .
Што можна сказаць пра гэтую пачвару ўрбаністычнага ладу жыцьця тым , хто ўхіліўся яе абдымкаў ? Бадай тое , што агулам садок можна параўнаць з перыядам жыцьця чалавека да родаў – прамежак істотны , але памяць аб ім фактычна адсутнічае . Школу памятаюць , узгадваюць ПТВ , міфалагізуюць ВНУ , а садок , ну , быў сабе і быў . Мала хто выносіць трывалыя ўспаміны аб той пары , калі ты ходзіш у панчохах чырвонага колеру , душышся манкай і запіваеш сьлёзы нежаданьня класьціся днём спаць кампотам з сухой садавіны . Але і тут мой шаноўны дружа вызначыўся , ня проста стаўшы героем цікавае і павучальнае гісторыі , але і здолеўшы запомніць і распавесьці яе .
Пачалося ўсё звычайна , як пачынаецца большасьць цікавых здарэньняў у сьвеце . Неяк пасярод зімы , якая там ня розьніцца ад нашага лета , ні з поля ні з лесу , выхавацелька на занятках маляваньня загадала дзецям , узброіўшыся алоўкамі і фарбай , намаляваць цудоўную , апетую ўсімі без выключэньня рускімі класікамі , часіну году – восень . Здавалася б , што можа быць прасьцей – як мага болей колераў і шэдэўр гатовы для вывешваньня ў калідоры на сьцяне паміж сталоўкай і прыбіральняй . Але гэтае , на першы погляд нескладанае заданьне , паставіла ў тупік Дзяніса . У той час , як астатнія дзеці пачалі спрактыкавана вымазвацца ва ўсе колеры вясёлкі , ён сядзеў над сваім аркушыкам і скрушна грыз просты аловак з залатым надпісам зьверху уніз – “Першацьвет ”. Навокал дзятва , разышоўшыся як парсюкі на дождж , натхнёна стварала помнікі дадаістычнага мастацтва , а новенькі сядзеў ціха і , унурыўшы голаў , чакаў заканчэньня часу , адведзенага для гэтага невыканальнага даручэньня – на яго аркушыку тырчэла цьвіком адна невялічкая цёмна -зялёная ялінка ...
Нарэшце выхавацелька сабрала працы і , скупа ўхваліўшы найбольш удалыя , павяла малых да ўмывальнікаў , вяртаць чалавечае аблічча . Пры гэтым Дзёню дасталося зьдзіўленна -спачувальнае “ага ...” і дазвол заставацца на сваім месцы з тае нагоды , што адмывацца ўсё роўна няма ад чаго .
Выглядала , што непрыемны інцыдэнт быў вычарпаны , і нягеглы мастак пачаў забывацца на яго , з імпэтам ламаючы ў кутку чарговую цацачную машынку . Але ўвечары , калі бацькі пачалі забіраць сваіх дзетак па хатах , апранаючы іх ля сьмешных рознакаляровых кабінак , выхавацелька , адвёўшы Дзянісаву матулю ўбок , паспачувала ёй наконт такога хлопчыка , у якога , (“не ісключано ”) што назіраецца запаволенае псіхічнае разьвіцьцё .
Якая ж матуля , а тым больш настаўніца (а Дзёнева матуля ёй і была ), можа застацца спакойнай пры такіх нядобрых навінах ? Зразумела , што ніякая , асабліва , калі раней нішто ў паводзінах сыночка не выдавала на дыфектыўнасьць , выяўленую пільнай выхавацелькай . Адпаведна па вяртаньні дахаты былі прынятыя ўсе мажлівыя захады па ліквідацыі няўменьня маляваць . Перад Дзёнем на стале зьявіліся неабходныя прылады і той паслухмяна , згодна прапановаў , намаляваў дамок , чалавечка , коціка , пры гэтым , выяўляючы , калі ня талент , дык спрыт і пэўную ахвоту . Такі расклад трохі супакоіў матулю , і яна , загадаўшы ўрэшце рэшт намаляваць “гэтую няшчасную восень ”, пабегла ў краму .
Але тут ізноў паўтарылася прыкрая сітуацыя з камечаньнем аркушыка і грызеньнем алоўка – восень не паддавалася . На паперы аформіўся маленькі ельнічак , але восені “ачэй ачараваньня ” гэта з сябе ніяк не ўяўляла . Матуля не на жарт занепакоілася і падключыла да справы і бацьку , які якраз вярнуўся з працы і толькі адчыніў дзьверы ў кватэру . Разам бацькі , забыўшыся на стому , перапыняючы адзін аднога , малявалі , дапамагалі парадамі , вадзілі сынавай рукой па паперы ... Праз паўгадзіны бяссэнсоўнага зьдзеку з хлопца і фарбаў была сабраная тэрміновая педнарада . На парадку дня стаяла невырашальнае пытаньне “Чаму ?!”
Па чарзе выведваючы ў Дзёні яго праблемы з выяўленчым мастацтвам , бацькі блыталіся ўсё больш , бо праблемаў нібы і не існавала . Пасьля падазрэньні пачалі падаць на крыўду на настаўніцу , ці аднакашнікаў па садку , але і тут нібы было ўсё добра . Калі ўсе мажлівыя версіі і гіпотэзы не знайшлі падмацаваньня , і бацькі здаліся , Дзяніс Анатольевіч (тут яго трэба назваць менавіта так , бо ён зьдзейсьніў учынак варты мужчыны ) мужна і сьцісла прызнаўся ва ўсім .
Зьмест прамовы зводзіўся да наступнага : за сваё нядоўгае , але поўнае прыгод жыцьцё , якому 99 адсоткаў равесьнікаў маглі б толькі пазайздросьціць , малодшы сын лінгвістаў -перакладчыкаў проста ня меў магчымасьці на свае вочы пабачыць сапраўдную залатую восень беларускіх шыротаў ! Прырода гасьціннай Кубы з яе экзатычнай расьліннасьцю не давала ўяўленьня пра жоўтыя , чырвоныя , барвовыя шаты восеньскіх клёнаў , ліпаў ды бярозаў , што з маленства зьяўляюцца звычайнай карцінай для ўсіх жыхароў нашых краёў . Што можа быць больш звыклым і знаёмым , чым дожджык , рознакаляровае лісьцё ў лужынах , дзе адбіваецца шэрае верасьнёўскае неба ? Як можна жыць без такіх блізкіх і ўсім знаёмых вобразаў ?
Ня дзіўна , што ні выхавацелька садка , ні бацькі , ні іншыя дзеці , наро джаныя ў Саюзе , не маглі ўявіць сабе , што карані Дзёневага задуменнага выгляду і дзіўнай адвечназялёнай ялінкі палягаюць у тым , што Восень і Дзяніс яшчэ ніколі не сустракаліся . А з усяго небанававага , некакосавага і не трапічнага ў малога Дзёнькі ў арсенале мелася толькі адна -адзіная зялёная калядная ялінка .
|