Архіў нумароў:

Віктар Сьлінко

_____________________ Кветкі ў разорах. Вершы	Яно Ёсьць нешта пэўнае. Ня тое каб цьвярдзей За цела, і ня тое каб цяплей За пер’е на грудзях птушыных… Трава найменьне мае – канюшына, Хлеб з крамы – на тваім стале. Ёсьць нешта пэўнае. Але, але, але… Стаіць яно, жыве ля сьцен каменных, Ля хат, дзе пахкае смалістае бярвеньне. І – нам чужы, ды ўсё ж – ёсьць далягляд. А цені, нашы ранішнія цені Пад нізкім сонцам падаюць назад. Вось гэты стукат ног, вось гэты крок, Вось пошум дрэў, ля цёмнае будоўлі, І плод, што ветрам скінуты да ног – Бы водгук на тваё нямое слова, Ў прастору кінутае. О, як ты хацеў, Каб зеляніна не зьлятала з дрэў, І каб жывое нам заўжды было суседам! Каня па сьцежцы ўзболаткам вячэрнім Заводзіць дзед. Гаворыць нешта мне, Гнядога рассупоніў. На ілбе Каня – крывавіць ранка, у двары Шуміць і кліча з дзедам нас бяседа. І ад сякеры сьлед у клёна на кары. …Прыходзіць госьць. Цьвік забівае ў сьценку І вешае свой плашч. І кроплю ловіць зрэнка. І дождж ідзе. …І весьніц рып, і ўсё карэньне груш – Яны зьвяртаюцца да нас. Чаму ж, чаму ж Нічога адказаць яшчэ ня можам, Пакуль ня ляжам ім суседам новым? Да беспрадметнасьці імкненьне душ – Вось тое, вось яно, чаго ўнікае Слова. Каб паўзу затрымаць, мы доўжым гук. Хто палюбіў – той не разьніме рук. І малако ў бідонах на калёсах Там, унутры, гайдаецца… А плуг Да вываратня мкне, і ўжо з нябёсаў Нам месяц сьвеціць, і трава, Як родная, глядзіць з адхону ў росах На кветкі стылыя… На посах. Каб паўзу затрымаць, мы доўжым гук! Мы доўжым гук – і лічым сэрца стук. І ў гэта ўсё ўплятаюцца разводдзі, І засухі, платы, двары, стагоддзі, А мы з пустых не выпускаем рук Яго, А мы ўсё доўжым, доўжым, доўжым гук, Бы зараз прыйдзе і збудуе дом Яно – Для нас – жывых, для нас – і моцных, і нямоглых. 2005 * * * Прылюдная споведзь стамляе. Прыемна пачуць Над сабой шапаценьне лістоты, Грушкі, ветрам сарванай, удар аб зямлю, Брэх адзінокі Сабакі У полі бязлюдным. А ты У адказ прамаўчы. Хоць бы раз Не рабіся падсудным! Хоць бы раз У адказ на «люблю». 2002 * * * Жоўтагаловы поплаў быццам твая беза- бароннасьць (вось так пераносіш слова з радка на радок нібы працягваеш пад лязом гільяціны танюткі дзявочы волас (доўгі і – дачакаўшыся промня сонца разгледзіш: жоўты (у сэнсе колеру а не дзьмухаўцовага пылу на лязе касы таго хто адпачатку заўжды мае рацыю кладучы ў сваю пасьцель сьлед аднакрылай вароны на чорным кавалку глебы і зьберажоны пах матчынага агню))) дык вось твая беза- бароннасьць – не зброя супраць мяне твае рукі не пастка тут на дне высахлай студні дзе пералічвае бетонныя кольцы побач са мною чмель а я – наяве і ў сьне – уадначас трымаю на руках зямлю двух берагоў у цёмнай вадзе пяску я быццам плод на яблыневым гольлі цяжкі па-над асфальтам чакаючы падарожных якіх няма і вось твая беза- бароннасьць пытаецца : ці не пара выйсьці з дзяцінства і зьберагчы кветкі першы ўмалот апалае семя не баяцца касы? і ня помніць што кветкі ў гародчыку перад тым як пераходзіць у мой верш заўжды атрасаюць з карэньня жыцьцядайны глей 2002 * * * …Але ёсьць іншае, чаму служылі мы, Пакуль не збудаваліся дамы, Пакуль, бы кветка, расьцвіло дзіця, Аб чым кажу цяпер – пасьля? пасьля? І не шукайце ў голасе маім Хоць ноты шкадаваньня – горкі дым Былых агнёў, растаў, даўно ачах, Ад вогнішчаў, што паляцца ў вачах, Ад вогнішчаў, што паляцца ў грудзях, Але пасьля не пакідаюць – прах. Ад доўгіх вей, ад твараў, што пазнаў, — Бы хто цябе паклікаў, бы пазваў, — Цяпер адно: ляжыць халодны лёд На вёснах тых – і ён, нібы прыгнёт, Іх беражэ для вымаўленых слоў, Для паламаных ды іржавых кайданоў, Для вуснаў тых, што цалаваць гатоў Калісьці быў! Цяпер я праміну, Я абміну сустрэтую вясну, А як працягнецца рука ў маю руку, А як зьляціць каштан, пад ногі ў пух, Пад ногі ў пух таполевы?! Ў адным Імгненьні злучыць поры года дым, Які заўжды – і толькі – аб адным. Ды непадзельны я заўжды ў сабе самім. 2004 Кветкі ў разорах Дажджавыя чэрві выпаўзаюць з глыбінь, смаўжы падпаўзаюць бліжэй. Гэта кветкі ляжаць у разорах, жоўтыя, чырвоныя кветкі. Міса, ад якой падымаецца пара. Нарэзаны лустамі хлеб, цыбуліна, гронка кропу, на паперцы драбочкі солі. На траціну напоўнены чаркі чырвонай наліўкай. На пліце, дзе літары й лічбы (прозьвішча, даты жыцьця) , кімсьці кінутай на зямлю, ўсё гэта. І не чуваць, не чуваць крыніцы, але блізка яна, тут. На кладцы, зламанай пасярэдзіне кімсьці, я схіляўся заўчора, зачэрпваў і піў, і не казаў нікому, што смаўжы, смаўжы падпаўзаюць бліжэй, што дажджавыя чэрві выпаўзаюць з глыбіняў, бо ў разорах – кветкі, жоўтыя, чырвоныя кветкі, заараныя сёньня, ляжаць. 2005 * * * Кармі з нажа бязрукага – ды так, Каб не параніў вуснаў, асьцярожна, Кармі з нажа яго – каб можна Было адчуць сапраўдны мяса смак Таму, хто ўжо ня можа паляваць, Таму, хто больш ня хоча забіваць. …Хто не адчуе смаку пораху. Куркоў Сталёвы ляск – ім не пачуты будзе, Кароткі стрэл – ні ў верасень, ні ў студзень У чаратах ня збудзіць рыбакоў. Дзівосных пёрын фарбы – апішы Сьляпому, за руку яго трымайся, Са стромы побач з ім – ідзі, спускайся, Я птушку бачу! – бачачы лаўжы, Сасоннік шэры – ты яму скажы. Ды мне – глядзі мне ў твар. Мой каляндар Ня мае месяцаў – асьлеплых ці відушчых, Ўсясільных ці бясьсільных. Зараз мусіш Адно паслухаць. Ты – зірні мне ў твар. 2005 * * * Усё, што за вачніцамі – па-за – Глядзі, глядзі… Стаяць смарагды яблынь, Густыя цені ў марыве… Між намі Дрыжыць мяжа… Тут веі. Тут ня зьзябне Твая рука й плячо. Хусьцінка і рукаў Ёсьць не адзеньне, слухай, будзем разам. Што ёсьць яны? – а покрыва зьмярканьня. Прываблівала тое, што пасьля Падробкай таннаю падасца, адмысловым Падманам – шчырасьцю агучанае слова? О не! І тое, чым жыве душа… Не, лепш застацца тут. Ня трэба заўтра. Трымайцеся пры нас, смарагды яблынь. Дрыжы, пульсуй, мяжа. 2005 Пытаньні ў адказ на запыт Абвугленыя словы трэба вам Аплочваць вексель – на які душа Закладзена? Але пры чым тут я? Шукаеце напіцца ручая Ці каб з нажа змыць кроў? Схаваны шлях у цемені бароў. І сьпіць матыль пад пахаю ў вятроў. 2005