_____________________ Крык нематы...
Вершы |
Як малачаінка сонцагаловая на ветры…
Вестка аб нечакана абарваным жыцьці Ніны Мацяш напрыканцы мінулага году балюча параніла шматлікіх прыхільнікаў яе магутнага таленту, а найперш тых, што былі ў арбіце яе вялікага гаючага сэрца. Уся духоўная радня знакамітае паэтэсы ўцяміла, як многа страціла; адчула, як стала скрушна, самотна, пуста!.. Год бяз Ніны Мацяш не прытупіў, а паглыбіў боль, не прытушыў пажар узрушальнага заўчаснага расстаньня. Пачуцьцё скрухі падтрымала і абвастрыла кніга выбітнай паэткі “У прыгаршчах ветру”, падрыхтаваная ёю, а выдадзеная ўжо як пасьмяротная, дзе напоўніцу аддадзена даніна трапяткой любові родным, блізкім сябрам, вядомым і слынным майстрам слова, сваякам, суседзям, знаёмым; не абышлося і без суровага ўшчування тых, хто таго заслужыў… У прадмове да кнігі Генадзь Праневіч, праніклівы літаратуразнаўца, адзін з найглыбейшых дасьледнікаў паэзіі Ніны Мацяш, заўважае, як Ніна “засяроджана і пакутліва шукала назву для зборніка, які, урэшце, назвала “У прыгаршчах ветру”. Тым самым абазначыўшы няпэўнасьць, крохкасьць уласнага быцьця-існаваньня на мяжы, сімвалам якога стаў вобраз дзьмухаўца на ветры… І ня толькі… Безабаронны перад стыхіяй, кволы і ўразьлівы на любы павеў, гэты вобразны двайнік, гэтае alter ego паэткі, можа, яе самае ашаламляльнае пасланьне нам аб тым, якой магутнай і трывалай можа быць далікатная сіла чалавечай любові і ласкі – адзінае, што трымае і сагравае нас на пранізьлівым ветры жыцьця”. Адзін з разьвітальных Нініных запаветаў: “Не стамляе і не стамляецца адна любоў”.
Стомленая пакутамі, адзінотаю, расчараваньнямі ад суровай рэчаіснасьці, Ніначка не стамлялася любіць. І таму пакінула белы сьвет без якіхсьці даўгоў. У яе мог застацца хіба адзіны толькі доўг – перад сваім цудоўным талентам, які здольны быў яшчэ многае зьдзейсьніць. Нам, хто застаўся жыць, наканавана сплочваць даўгі перад нашай гаючай пакутніцай, разумеючы, як многа недалюбілі!
Сьветлай памяці Ніны Мацяш Зязюля
Закувае зязюля сваё векавое –
Мне журбы не суняць, не стрымаць:
Пачуцьцё не дае супакою:
Сьвет вялік, а цябе ў ім няма!
Як зьмірыцца, як звыкнуцца з болем,
Як ня быць мне ў глыбокай журбе:
Не налічыць зязюлечка
Ні гадочкаў, ні песьняў табе!
Сумны голас у пташкі
Не зьвінеў так ніколі раней,
Не ўспрымаўся так цяжка,
Як у спозьненай гэтай вясьне.
9 траўня 2009
Лісты
У вершах мужных і пяшчотных
Яшчэ ня ўся, ня ўся ёсьць ты –
Гавораць пра цябе істотна
Твае няўтомныя лісты.
Душа багатая стварала
Сардэчных повязяў сусьвет,
Конгеніяльна дапаўняла,
Між тым, і свой аўтапартрэт.
Тваё жывое ліставаньне –
Старонкі шчырага жыцьця;
Лісты – пярэдадні спатканьняў
Ды і крылаты іх працяг.
Ад іх духмяным вее летам
А ці суроваю зімой,
Перабіраю самацьветы –
Зноў сустракаюся з табой.
29-30.05.2009
Крык з нематы
“У прыгаршчах ветру” – люстэрку расколатым
Зьявілася ты.
Гаворыш пра лёсу кульгавае кола ты
З расстайнай вярсты.
“Як жыць… – аб самоце гаворыш і роспачы. –
“На…балі…адна…”
І сон – аж мурашкі па скуры! – прарочы свой
Расказваеш нам.
І пільна пры тым у сьвет божы ўглядаешся,
Да сутнасьці йдзеш,
За годнасьць, моц духу людскога змагаешся –
За душы людзей.
І над Дзьмухаўцом матылёчкам у роздуме
Сьхіляешся ты,
Пры ўсім пастаянстве пранікліва-розная
Ты – крык з нематы.
Ліпень – 4.08.2009
|