Оптыка Бога* * * аднойчы вершы ўвойдуць у хату па вымытай зранку падлозе пакідаючы сляды дзіцячых пятак пяску і вішнёвых пялёсткаў са столі пасыплецца золата пыл засвеціцца у промнях анёлы пераглянуцца
аднойчы увойдуць у хату вершы як сваты з ручнікамі і мама з татам маладыя і бабуля ставіць півоні на падваконне і дзядуля працінае позіркам не з фатаграфіі і здаецца што свет толькі што нарадзіўся і нікога не забілі не пакаралі смерцю і кожная залатая парушынка танчыць як душа ўзвяселеная
* * * тут нібы на ўскрайку жыцця нібы цябе не відаць нібы оптыка Бога не цэліць наўпрост у сэрца дай сабе волю слязам і хвалям акіяну кружэлкам у галаве што парушаюць усе сінхроны хтосьці там няўмела дыджэіць мікшуючы твой боль і святло хтосьці пускае табе ў жылы папяровыя чоўнікі родам з дзяцінства спярэшчаныя тваім почыркам ты нясеш у сабе цэлую флатылію згадак часам яна захрасае у нейкім з клапанаў сэрца і ты адчуваеш як яно тонка баліць гэтым папяровым фантомным болем мінулага ведаеш я так мала чаму навучылася але ў мяне цёплыя далоні магу іх проста прытуліць табе да грудзей
* * * ніколі не была ні ягонай ні тваёю ні каго-небудзь іншага была адно імем кожная літара якога сведчыць пра блізкасць мора памятаю як мы з табой сядзелі ўдваіх на пясчаным пляжы ўначы толькі мора і неба і да нас падышоў сабака стары і кудлаты без павадка непрыкаяны лізаў нам рукі урэшце пацёгся далей а мора засталося я думаю мора б таксама хацела кудысьці пайсці а Бог хацеў бы некаму паспавядацца але ж не ўва ўсіх такія прывілеі быць вольнымі і нічыімі быць непрыкаянымі Божымі псамі
* * * ты пытаешся што такое вершы і я табе кажу: гэта тое што не мае гаспадара не мае дома заўсёды ў вандроўцы тое што разрывае і здраджвае тое што цісне ў горле тое што крычыць як птушка як парадзіха тое што памірае і ўваскрасае тое што не дае памерці тое што кружляе ў табе як пчала-смяротніца з джалам ахвярным вершы – так, гэта трымценні сумненні суквецці сузор’і яны падаюць на далоні і прапякаюць месцы для цвікоў яны асядаюць на вейках дажджамі і пацалункамі яны шэпчуць дрыжаць шыпяць ненавідзяць цябе сплываюць пяшчотаю зрываюцца на хрып або проста ідуць зачыняючы свет як дамавіну
* * * Пісалі з табой вершы пра каханне і вайну, так даўно, нібы тройчы пасівелі, калі не было ў нас вайны і каханне здавалася неўміручым, а боль – хіба што перыферыйным. Не, раны былі не толькі ў шакаладавым сэрцы, але такія, што іх удавалася загаіць і жыць далей. Гэта ж не была імітацыя ці нейкая там знарочыстая гульня. На палімпсестах старых афішаў, на сценах счарнелых будынкаў, на дне філіжанкі кавы мы яе расчытвалі. Што змянілася, сястра? Куля паветраная налілася волавам. Метафара – смерцю.
* * * Госпадзе, я падаю. Ты казаў, што будзеш трымаць. Ты казаў, што будзеш поруч у астатнюю хвілю. Але мы адышлі. І туманы такія, што не відаць нават кулі ва ўласным сэрцы. Бачыў я ноч і агонь. Неверагодна прыгожа. Макі расцвітаюць у небе. Але ў мяне скончыліся набоі, а да тваёй далоні яшчэ цэлае поле, якое не пераляцець, як птушцы Дняпра, не перапаўзці, не перажыць. Забяры мяне адсюль нарэшце. Налі мне малака, у той кубак, сіні, у гарошак. Гэта мама мне купіла.
* * * каханая, даруй, я не ваяр кожнага разу калі ты зазіраеш мне ў вочы я кажу табе я маю нож каб сцінаць лазу я спляту табе кошык а хочаш спляту табе птаха пасею ў ягоных вачах фіялкі я не ваяр, каханая я маю нож падразаць маладыя дрэўцы ты так даўно не выходзіла ў сад падрастаюць марэлі каханая, чаму ты сівая?
* * * простая арыфметыка любові дадаеш усмешкі і пацалункі памнажаеш пяшчоту на шаленства дзеліш дом на прысутнасць дадаеш сумневаў адымаеш разуменне дадаеш слёз і маўкліні дадаеш ценяў і адымаеш дотыкі дадаеш трывогі памнажаеш бяссонныя ночы адымаеш і дадаеш непатрэбныя пытанні дзеліш сэрца як памаранчык на долькі і долі памнажаеш павуцінкі вакол вуснаў адымаеш чужыя пагляды жорстка дзеліш свой час на турботы і страты і зноў памнажаеш пяшчоту на спакой срэбра ў косах на святло ў вачах бласлаўляючы плюс бясконцасць
* * * мае жанчыны нанізаныя на мяне як пярсцёнкі на пальцы як кольцы на дрэва аніводнай не магу зняважыць аніводнай не магу забыць адна нараджала другая калыхала трэцяя спасцерагала з нябёсаў ці хопіць мне малака так і ўраслі ў мяне карэннем галінкамі выслалі кубельца для майго птушаняці і я стаю абдымаю сваіх жанчын расту з імі угору і ўніз нанізваючы сябе на пальцы маіх будучых
* * * А.М. Дзеванька вырасла. Божа, як дзеванька вырасла. Сталі круглявымі плечы і жорсткімі – выразы. Сталі глыбокімі прыцемкі й зімнымі досвіткі. Вусны – пяшчотнымі і траўматычнымі – досведы.
Дзеванька вырасла. За той драўлянаю партаю Вомірг юнацтва прайшло, што і ўвагі нявартае. Мроі ўсе здраджаныя. Не пераздала іспытаў. Свет яе ловіць і ловіць, а час – наўскапыта.
Ўсё давядзецца самой, без ніякай падмогі. Дзеці, каханы, каханкі і праца да змогі. Тыя сябры, што – у невараць, тыя любові, што паляць, Звыклая жытка. І цела, працятае палямі.
Неба ўгары. І анёлы ў паветраных ямах. Дзеванька вырасла. Вершы прыходзяць у ямбах Проста у скроні. У скроні. У скроні. Дзеванька курыць і попел страсае ў далоні.
* * * у кожнай жанчыны мусіць быць свой мужчына які робіць ёй балюча засечкі на сэрцы парэзы на прыцэўках дзіркі ў звілінах мозга кожны дослед цікавы кожны досвед бясцэнны мужчыны яны ж калі не патолагаанатамы то інтэрны-хірургі ты думаеш некалі ён навучыцца і будзе табе добры мужчына гора што яны любяць вучыцца болей чым жыць а навуку болей за жанчыну
* * * Вячэрня мая, ты хвалюеш, як з неба раса. Хоць спалены Рым, але жыцьме давеку краса. Вершы ўжо складзены ў вежу. Чужы Вавілон, Як вулей гудзе і зацягвае нас у палон.
Я ведаю: ты мне прамовіш заўсёды не так, Як рэшта астатніх. Ты мой абярэг, задыяк. Ты перапрашыта ўва мне залацістым шытвом. І кожны твой рух застаецца нязгоеным швом. Так, я адчуваю, жыццё жываточыць, цячэ. Вячэрня мая, не заплюшчвай, малю я, вачэй. Я падаю ў іх. Я лячу. Я растану. А ты ж Пусці мае рукі. Ты ўгору цяпер паляціш.
* * * Бог у табе, Бог ува мне, І таму ён плача, калі мы на дне І таму злуецца, калі мы ў пастцы І кажа: не ўздумай, як хочацца ўпасці. А я яму – Божа, трымай, не ўпусці. Стамляюся бегчы, Спрабую ісці, А сілы не хопіць – то буду паўзці. І што, папаўзеш мо за мною і ты? Бог анічога не кажа, нібыта заснуў. Можа, трымае нястомна якуюсь сцяну Там, у глыбінях маіх, дзень пры дні. І мы спаткаемся з ім на Вялікадні.
Пераклад з украінскай Уладзімер Арлова. comments powered by HyperComments |