заВершанае

 

*  *  *

Кожнаму несці з сабой сваё:

неба

ці, можа, крыж.

 

Звонкімі спевамі салаўёў

поўнячы сэрца ціш,

рэзаць іржавым лязом тугі

словаў і думак вір,

вольхай ўкарэньвацца ў берагі,

блытацца ў мы, ты, вы…

 

Вымыта, выпалена ўначы,

выхаджана па дне.

Нешта глыбока ўнутры маўчыць

(крыкам было раней).

Цёплай далонню кранаць кару,

кáру сваю прымаць.

 

Жыць – гэта проста ісці ўгару.

І неба, і крыж трымаць.

 

 

*  *  *

У гэтай гісторыі –

прымітыўнай і простай –

дзяўчынка робіцца

моцнай, злой і дарослай

(некаторыя траўмы дапамагаюць

у вострым

стане,

калі ты не можаш знайсці

свой востраў,

дом, чалавека, свет,

чараду ці зграю).

 

Дарога нібыта сама цябе выбірае

і абяцае прывесці

да брамы раю.

Ты па ёй крочыш –

і падыходзіш

да краю.

 

Прэч паляцець

трэба яшчэ вучыцца.

У логаве сэрца –

раненая ваўчыца.

Чым ад халоднага ветру

схаваць ключыцы?..

Піць малако тугі,

выдыхаць,

лячыцца.

 

А потым глядзецца

ў Вэндэрса і Кар Вая,

сінія блюзы слухаць і гук трамваяў,

бачыць,

як горад бяззорнае надзявае…

І адчуваць –

жывая.

 

 

*  *  *

Разумееш, гэта вельмі пагана – не верыць.

 

Вось, напрыклад,

выцягваю ровар, выходжу за дзверы

i еду.

Колькi iмгненняў – без рук цi заплюшчыўшы вочы.

Дарога сама нясе мяне, куды хоча.

Я ёй аддаюся цалкам, быццам каханку,

потым шчаслiва i стомлена пад’язджаю да ганка,

любячы гэты дурацкi ранак усёй сабою.

Нi смутку няма, нi болю.

 

А ты паўтараеш: «Як маешся?» i «Трымайся»…

Жыццё тады, нiбыта палоскi на майцы:

то цёмнае ўсё, то сiнь.

 

Глядзi, я нiчога не бачу i не намацваю руль.

I я табе гавару:

Ты – дарога.

Трымай.

Нясi.

 

 

*  *  *

І раз, і два, і тры…

І ўразіцца Манэ.

І пад вадой схаваць

трывогі і хістанні.

Чаканае цяпло

п’яніць, як шарданэ.

У кроку ад мяжы,

у кроку ад світання.

 

Чатыры, пяць і шэсць…

І больш не быць мане.

Бо мячык патануў

(такі вось мячык, Таня).

А ісціна ў віне?

Адной тваёй?

Ды не.

І – кропкай замяніць

шматкроп’е і пытальнік.

 

Сем, восем, дзевяць…

Нуль.

І так усё міне.

Сплыве пад мостам прэч,

без права на вяртанне.

І, ведаеш,

няма нічога найдзіўней,

чым нашага жыцця

неўтаймаваны танец.

 

 

*  *  *

Яна на кожнае

“тысаматакхацела”

згадвае:

Так. Хацела.

Права на боль і цела,

на цеплыню злева,

сонца, краіны, вогнішчы і залевы,

на ноты, з якімі па рэйках

ці ўверх па прыступках,

на словы, імя,

язьмінавы водар з кубка

(не трэба – у ложак, хаця б на кухні).

Яна хацела:

крылы, красоўкі, заплечнік,

раніца ў Амстэрдаме, у Бруге – вечар…

 

А атрымала зусім не тое пакуль.

Цела і боль у ім.

шнары, быццам ад куль,

ад словаў і пацісканняў плячыма.

Прыступнасць.

Магчымасць прачнуцца ў сваёй айчыне

і бачыць берлінскае неба

толькі чужым зрокам.

Фіранкі на кухні – блізка.

Мора – далёка.

 

І часам,

калі – на рэйкі,

калі не выносіць сябе пустую…

Яна сінім малюе хвалі,

гэта крыху ратуе.

 

 

*  *  *

Што тыя слёзы?

Вада.

I вуду

ў iх не закiнеш,

не выцягнеш рыб.

Цвердзiш сама сабе:

ёсць i буду…

Рыбы не вераць,

ныраюць углыб,

лыпаюць недзе ўнутры вачыма,

мераюць ровень тваёй тугi

i уцiскаюцца

туга, шчыльна

ў шчылiны мiж камянёў глухiх –

словаў,

не злоўленых лёскай лёсу,

рухаў,

увязлых у клейкi глей…

Рыбiн рабы i стракаты россып

сыпле стаката бязгучных «але»,

што на паверхнi вады

кругамi,

у iх i канец, i пачатак –

адно.

 

Выпусцiць вершаў сваiх

арыгамi

i апусцiцца да рыб.

На дно.

 

 

*  *  *

Люты сышоў.

Пакінуў сканчэнне

“ты”,

на рыпучай паперы

і скуры –

вятроў сляды

і нешта ўнутры,

што дзярэ

да спазму ў гартані.

Словы ўмерзлі ў ільды.

У глыбі маёй вады –

рыба б’ецца

аб рэбры

ў нераце нематы.

Дрэў галіны

нібы

ў іншы сусвет масты,

пад якімі

замерла

і не сплывае

каханне.

 

 

*  *  *

Ты ляжыш

лужынай на асфальце.

З празрыстым панцырам

ды марай ва ўлонні

наступнай раніцай

нарадзіць

мора.

І адбіваеш неба Берліна.

 

А нехта

халоднымі пальцамі

прарысоўвае лініі

на тваіх далонях.

 

Смяюцца мойры.

Словы, думкі і рысы

блытаюцца,

сэнс губляецца,

горад робіцца

Вавілонам.

Неба падае ў цябе,

разбіваецца.

…

Не збываецца.

 

 

*  *  *

У табе вырастае нешта –

вастрэй за нож

і рэжа знутры.

То чырвоным, то сінім

пульсуе ў грудзях

Бінош,

не дае дыхаць

фон Трыер.

У тумане не бачна дахаў і дрэў,

мяжы

паміж існым і пустатой.

Вецер кліча з сабой.

Ты ценем за ім бяжыш

па дарозе

не той.

Парушаеш правілы.

Птушкі на ўсіх палях

паабапал тваіх шляхоў.

І жыццё – гэта кропка “тут”.

І яна пасля

застанецца штрыхом.

А цяпер лістапад.

Падаюць ліст і ціск,

ты – трымаешся і стаіш.

Там, дзе песня твая

запісваецца на дыск, –

немата і ціш.

 

 

*  *  *

Ісабэль стаіць

і глядзіць на снег,

што завесіў квадрат акна.

 

Свет размыты,

быццам пейзаж Манэ.

У снягах драмае вясна.

Задуменны горад цалком глынуў

белы кіт з халодным хвастом.

Ці сівы штукар

прасціной з ільну захінуў нас.

Або шчытом –

аніякай розніцы.

Проста дзень –

манахромны калючы махер…

 

Ісабэль выходзіць,

паўз снег ідзе.

Неба сыплецца за каўнер.

 

 

*  *  *

Так,

кожны ў свеце мае свае патрэбы.

Птушкам хочацца хлеба,

хлопчыку – снегу з неба,

а паднябенню – шакаладу і чаю.

Нехта прагне хуткага выйсця з адчаю,

а нехта – Прагі

ці выйсці туды, дзе паветра.

 

Помніш,

хацелася, каб не загінуў Вертэр,

каб не забівалі Катані,

ну ці –

зусім маленькай –

каб не плакала Таня?..

 

Вось зараз –

што патрэбна табе?

 

Гарады на Б,

з аднаго ў цябе ёсць каменьчык,

з другога каштаны,

трэці –

у памяці, марах і (хочацца верыць) планах.

Трэба адсутнасць болю,

жыццёвыя алкаголі,

воля, марскія хвалі,

ногі, пад імі дарогі, можна педалі,

рукі, што гладзяць плечы.

Раніца, дзень і вечар,

калі ў табе столькі шчасця,

што анідзе не ўмесціш…

 

І –

аніякіх вершаў болей,

ніякіх вершаў.