Валерыя Кустава. №69

Валярына 69

У маёй краіне вайна

Вершы з новай кнігі “Калыханка для Бога”

ЦІ ПРЫЙДУЦЬ ЯНЫ ЗА ТАБОЙ…

Быў шанец сысці

з крывёю

меншай…

Не выпала.

Вайна забірае найлепшых.

Б’е ў дыхала іх.

 

Ці прыйдуць яны за табой,

хлопчык мой…

мілы мой.

 

Як іх трымае зямля,

дзяўчынка мая…

мілая.

І гэта ўжо ненармальна,

калі ты мне снішся штоночы.

Было б ідэальна

сустрэцца

жывымі

аднойчы.

 

Бог і любоў з табою.

Шанец утоплены ў Леце.

Сумна, трывожна да болю

у беларускім свеце.

 

Ці прыйдуць яны за табой,

хлопчык мой…

мілы мой.

 

Як іх трымае зямля,

дзяўчынка мая…

мілая.

 

 

* * *

Гарачыя вочы начы.

І снег папялее за вокнамі.

Ты снамі прыходзіш. Маўчыш.

Рыпіш расхістанымі кроквамі.

 

Я чую, як шчэць расце

на шчоках тваіх запалых.

І сэрца маё, як твой цень,

блукае пралётам Купалы.

 

Размеле ў далонях жарству

Бог, Беларусі народжаны.

Будзе Раством улагоджаны

той, хто паверыць Раству.

6-7 студзеня 2011, ноч

 

 

ГЕНЕРАЛЫ МАЁЙ КРАІНЫ

Генералы маёй краіны,

героі мае, камандзіры

палявыя

мне дораць кветкі,

як падлеткі.

 

Доўгія маналогі дадому,

як праводзяць, яны прамаўляюць.

І рукамі махаюць.

І каюцца.

І клянуць тых,

хто ім прастаўляе.

А калі настае час рушыць,

то чаму – у снягах і крыках –

разбягаюцца ў розных кірунках?

Генералы маёй краіны,

мне абрыдла.

Абдыміце мяне сцягамі,

заматайце

марлямі ў крові.

За мае зялёныя вочы,

за мае прыгожыя бровы,

за густыя мае валасы…

Будзьце мужнымі, мае псы.

Ну, падайце свае галасы!

Генералы маёй краіны,

героі мае, камандзіры –

па магілах,

па турмах,

па… хатах.

І апошняе ўсё часцей.

Забыцця вас чакае расплата.

Каб пасля на аглухлых адрынах

разам піць-сумаваць

па стратах.

Вінаваціць пры браце брата.

 

Генералы маёй краіны,

героі мае, камандзіры…

Дзе вы, дзе вы,

дзе вашы мундзіры,

генералы маёй краіны?..

 

 

У МАЁЙ КРАІНЕ ВАЙНА

У маёй краіне вайна.

Кроў на душах,

кроў на снягах.

І балюча нават у снах.

Ад таго і сноў больш няма.

У маёй краіне вайна.

З ночы і

ажно давідна.

І ніяк несыйдзе зіма,

і ніяк не пачнецца вясна,

бо ў маёй краіне вайна.

 

Гэткіх зімаў не помніць ніхто.

Не было шчэ жалезнай зімы.

Каб сняжынкі лавілі ў сіло.

Каб, як турмы, стаялі дамы.

 

І на голы лес гром упаў.

Быць бядзе, браце, быць бядзе.

Той хто шчасця свайго не знаў,

той чужое сабе ўкрадзе.

 

Пасярод краіны сцяна,

за сцяною з табою мы –

пілігрымы тае вайны –

прычакаем канец зімы.

 

 

САТ’ЯГРАХА

(канцэпцыя негвалтоўнага супраціву)

Дар’ і Каткоўскай

Дружа,

калі ты вырасцеш,

цябе ляснуць аб ходнік,

будзь ты дзяўчынка ці хлопчык

цябе абавязкова

ляснуць.

аб ходнік.

Магчыма,

з разбегу,

з усёй дурноты,

якую

яны

назавуць законам,

цябе ляснуць аб ходнік,

помні.

 

Калі ты адчуеш – што кроў на вуснах,

калі пабачыш – у вачох пацямнела,

калі цябе страх агорне,

помні,

цябе папярэджвалі:

не паводле права –

паводле закону,

цябе абавязкова

ляснуць аб ходнік.

І калі ты будзеш

ляжаць у крыві і брудзе,

і цябе

будуць мінаць

незнаёмыя чужыя

і знаёмыя чужыя

людзі,

на цябе падзьме

the wind of change

(вецер пераменаў? –

не паверыш ты

і напоўніш ім грудзі).

Ён уздыме тваю чупрыну,

ён уздыме сцягі

і харугвы,

ён уздыме моўчкі

на прэнгу –

яго

уздыме.

А пакуль –

свята трывае,

мы будзем расхістваць цвердзь,

мы будзем расхістваць свет,

як круты Чэ, як святы Z.

Свабода альбо смерць –

мы будзем расхістваць.

We will we will rock you

we will we will сlap

Будзем, будзем хлопаць,

мы пакінем след.

Дружа,

мярзоты большае,

але большае,

большае й згоды.

Вачыма маўчыць праўда,

авацыі ладзіць свабода.

І будзе заслона.

І воплескі ў залі.

А мы папярэджвалі,

а мы – ха! – казалі.

А мы ведалі,

што толькі тыя,

каго будуць

біць у сэрцы

і біць па твары,

здолеюць узняцца

і здзейсніць свае

мары.

 

 

* * *

гэтым чорным часам,

калі сэрца

ў чаканні марудзіць,

але яшчэ баліць,

карціць маўчаць,

ды мушу гаварыць,

пішу да цябе…

прашу цябе:

калі ласка, вярніся…

вярніся – і будзь жывы!

застанься

альбо зрабіся

іншым –

больш жорсткім

ці больш балючым.

толькі вярніся, чуеш?

толькі вярніся…

малюся.

 

 

САДА ЭНД МАЗА-ЛЭНД

(на шляху да Стакгольмскага сіндрому)

У мяне з Краінай кантакт.

Мы рухаемся у такт.

Я люблю яе,

а яна мяне – мае.

Дыхаю толькі я.

А яна – нямая.

Неяк так.

Хто такое стрымае?

 

Бо краіна мая падсела

на чужое брыдкае цела –

да таго, хто гідуе ўлонне,

з якога калісьці героі

выходзілі.

Цяперака роем

з крывёю

выходзяць вырадкі.

Мае радкі

не вартыя імшы.

Толькі шашы.

Прабач мяне, прабач,

мая дарагая,

радзіма мая

крывая,

каравая мая,

любая,

касавурая.

Любая

на тваім месцы

магла быць.

Але з табою жыць.

Што тут варажыць.

Забраць цябе,

забраць да сябе ў сэрца.

І звесці, як неба,

з сабой.

У іншы лад,

у іншы крой.

Не дай за цябе памерці.

Не дай, каб гэтыя чэрці

распачалі забой.

 

Да якога прасіць Аладзіна,

Джына, Джа альбо іншага Гуру?..

Ды прасіць я ўсё ж такі буду.

І прашу я адно-адзіна:

вярні мне жывой Радзіму,

калі згвалтуеш яе ты

да нематы.

 

 

дазволены дзень волі

дазволены дзень волі

нешта у ім не тое

ідзеш у калоне

як з перапою

паветра замнога

але не хапае

ты знаеш

дарогу

ўдыхаеш

 

выходны і нават нядзеля

паветра ў дажджы і снезе

а ты на вуліцы недзе

і верыш што гэта дзеля…

 

*

хтосьці ідзе да лора

хтосьці да дзеўкі волі

а хтосьці бярэ малога

ці жонку на дзень волі

 

а потым кавярня з сябрамі

ты цэдзіш размову і каву

і цешышся: не забралі

нястрашнае нейкае свята

 

дазволены дзень волі –

нiбыта надзея ў законе

25 сакавіка 2012

 

 

САМЫ КАРОТКI БЕЛАРУСКI РАМАН

Кахала яна двух мужчынаў:

адзiн быў неўязны ў Беларусь,

другi – з Беларусi.

 

Але аднойчы

дзяржава вырашыла,

якога грамадзянства

будуць яе дзецi –

i не падоўжыла вiзу.

 


Апублікавана

у