Архіў нумароў:

Эдуард Акулін

_____________________ Ня хлебам, а небам... Вершы	Ткачы І тчэ забыўшыся рука… М.Багдановіч. Пакліканыя Голасам з вышынь на месячным разьвесьненым утоку ткуць словы закаханыя ткачы, каб Той, хто клікаў – радваўся звысоку. Літую нітку з срэбраных аблок снуюць у кроў параненыя рукі, ды ні адзін прымусіць з іх ня змог душу адмовіцца ад рабскае прынукі… І тчэцца верш з чырвонага радка, як шлях-рушнік да боскага парога… І тчэцца боль — ад церняў да «Вянка». І тчэцца Бог… Дакладней – вера ў Бога. Балада сьветлафора Экспромт Сьветлафор маркотнавокі, прапусьці мяне хутчэй за пурпурныя аблокі, у чароўны сьвет лілей. Прапусьці! Чакаюць ліўні, луг сьвітальны, сонны плёс… Што ж ты чырваньню наліўся? Выпрабоўваеш мой лёс? Стод трохвокі, не маліцца ж мне на твой сярдзіты твар... Адпусьці душу з вязьніцы! — З «Мазды» цеснай? — Са сталіцы! — Любіш лётаць? — Як Ікар! Што ж ляці усьлед за марай, ці за ветрам – ты ж паэт… Хай анёл крылом гітарным захіне цябе ад бед. І расьцьвіў зялёным макам прыдарожны ідал-стод. Толькі Бог глядзеў і плакаў, нібы зьбіты пешаход… Кактэбель Мора ў палоне гор. Сонца ў аблозе хмар. Звонкіх цыкадаў хор. Мліва спакусных мар. Шэпт закаханых хваль. Перліна зьзяе з дна. У Карадаг-рааль Бог нацадзіў віна… Пра вінаградны хмель вуснаў тваіх пішу… Залатабрамскі цень пазалаціў душу. Максіміляну Валошыну Бессонница. Гомер. Тугие паруса. Я список кораблей прочел до середины… Восіп Мандэльштам. Высока жыў, у неба улюбёны, паэт, мастак, бадзяга-пілігрым… Аблокі, як самотныя анёлы, схіліліся над профілем тваім. На дом-каўчэг то бела, то чырвона за валам вал накочваў хвалі час. На брудэршафт п’ючы з самім Харонам, ня проста узыйсьці на Мон Парнас. Што Мон Парнас? На Карадаг хімерны бяскрыламу сьцягу не пратаптаць. Сьпіс караблёў, пазычаны ў Гамера, да кропкі памінальнай дачытаць… Сердылікавы ранак Палову сьпякотнага паўднёвага ранку змарнаваў на сердылікавых прыісках. Седзячы на мулкім узьмежку прыбоя, старанна прасейваў скрозь пальцы размаітае пясчанае мліва у надзеі знайсьці хоць адзін сонечны каменьчык. Марна. Увесь свой «залаты запас» мора калісьці без шкадаваньня падарыла Максіму з Клавай, бо яны былі закаханыя… Ерась У непрагляднай цемрадзі Сусьвету жыў-быў Гасподзь і ўсе, хто перад ім: філосафы, вандроўнікі, паэты і вечны Зьніч, і хуткаплынны дым… Жыў Ной, не прадчуваючы патопу, Марыя, што любіла галубоў… Максім, не абцяжараны хваробай, старая Сьмерць і юная Любоў. Яны жылі, яны шукалі шчасьця хто на крыжы, а хто у шалашы, — цьвікамі працінаючы запясьці для пірсінгу ня цела, а душы… У непрагляднай цемрадзі Сусьвету, у непраходнай памяці-глушы. Саракавіны Сьветлай памяці цёткі Тацяны Як ты любіла рэчку! Вось і заснула ў ёй… Перацякае ў вечнасьць Бесядзь тваёй душой. Перацякае ў сьлёзы тых, хто цябе любіў. Як жа сьцюдзёна ў восень спаць у рачной глыбі… На плашчаніцу плёсу барвы губляе клён. Сохне пачына лёсу. Плача ў чаўне Харон. Рэха «На дне сьвітаньня дрэмле сонца дня…» Сьцьвярджаў калісьці словабог Ду Фу. «На дне каханьня», — трызьню рэхам я, а што на дне – успомніць не магу. Сьняжынка і вятрак Балада Кропля горкая, як сьлязіна, кропля лёгкая, як душа, дажыла да часіны зімняй, каб сьняжынкаю стаць няўзнак. То напэўна жыцьцёвы вырак, або нейкі таемны знак, апрануўшы ў завею крылы, над жарствой узьляцеў вятрак. Разьдзіраючы неба скрыпам, засяваючы страхам дол, не ляцеў, а па хмарах клыпаў, як зьнямоглы стары анёл. Як сьляпы звар’яцелы рыцар, на шляху з летуценных мар… А з зямлі выглядала — быццам заблудзіўся ў начы Ікар. Грэшнік Хай за гэта мяне караюць, хай за праўду распнуць, і ўсё ж – заміж крыжа ў душы хаваю, як Варава, халодны нож. Абвіла, як зьмяя, дарога, дні згарчэлі на лебяду. Не з крыжом, а з нажом да Бога на паклон у царкву іду… Крыж — у Бога, а нож — у Сьмерці, а душа у мяне баліць. Як жагнаюся, дык у сэрцы крыж аб нож серабром зьвініць. У Кракаве У сэрцы каменным Вавеля, дзе сьпіць паспаліты час, — імшу па спачылых правілі, нібы адпявалі нас. Нібы адпявалі вольніцу, што колісь у нас была. На кожнай труне па коньніку – цярэбіць крывіцкі шлях… Ад славы былой Ягайлавай да Слова, што сьніць Адам… Пагоня б’е ў сэрца Вавелю, а душы крывавіць нам! Паэзія Ня хлебам, а небам паэты жывуць… Ім пёры анёлы з аблокаў скубуць. Яны тыя пёры макаюць у кроў… І д’яблу душу прадаюць… за Любоў! Настальгія Убачу цябе, і імгненна балець галава пачынае… З душы, як з майстэрні Гагена, выходзіць журба маладая. Ты вусны сьціскаеш манерна, у поглядзе сум тэатральны. Я думаў — каханьне памерла, яно ж затаіла дыханьне… Ластаўка Ці то Вялікдзень, ці Раство, ці проста дзень будзённы, шэры – паэтаў вабіць Хараство, як матылькоў – сьвятло Венеры. І я адчуў, як у ва мне настрой прачнуўся элегічны, як з Вашых вуснаў слова «не» зьляцела ластаўкай арфічнай. І крылы склала за радком мной ненапісанага верша, — пацалаванаю крадком радзімкай з Вашае усьмешкі… Каханьне Сьляпы, як Гамер перад Словам, Бетховен – у скрыпце маўчаньня, — я сьлепнуць і глухнуць гатовы, згадаўшы цябе – ад Каханьня. Тады і жыву пераважна, хай гэта гучыць ератычна, — калі з глыбіні далікажнай п’ю чысты твой голас крынічны. Ня п’ю, а па кроплі смакую і, як ад прычасьця, хмялею. І кожны уздых твой цалую, як лебедзь начную лілею. Грэх Стаючы паміж дзьвюх дарогаў, выбіраю ня рай, а грэх. Я прашу дараваньня ў Бога, — толькі бачу вочы твае… Ночы ў сноў адняла трывога, перарваўся анёльскі сьпеў. Я прашу дараваньня ў Бога, — толькі бачу вусны твае… Праклінаючы ў думках злога, у пустой, як душа, царкве я прашу дараваньня ў Бога, — толькі бачу грудзі твае… Прынікаючы да нічога, у сьляпой, як сусьвет, журбе я прашу дараваньня ў Бога, — я прашу дараваць – цябе. Здрада?.. Паўднёвае сонца – віном… А там дзе віно – там спакуса. Пажар з глыбіні залатой агнём аблізаў твае вусны. Бы сэрца маё апаліў сам д’ябал атручаным трункам. Я з келіху сонца адпіў са смакам твайго пацалунка… Са смакам біблейскіх аліў з галін Гефсіманскага саду. Я з келіха сонца адпіў… Хіба гэта лічыцца здрадай? Я хацеў бы… Я хацеў бы спаткацца з Вамі, як з прынцэсай набожны паж, каб да ранку чытаць на памяць Ваша цела, як «Ойча наш»… Я хацеў бы, згубіўшы голаў, заблудзіцца ў начным бары, каб на золку Ваш сонны голас, як у птушкі, сарваўся ў крык… Я хацеў бы…Хачу нямнога – Вас на рай абмяняць у Бога.