Архіў нумароў:

Алесь Бакач

_____________________ Пад поўневым святлом. Вершы	Пачатак верша Пачатак верша боскай стрэмкай садніць паэтавай душы. А Бог глядзіць смяшлівай зрэнкай: маўляў, пазбаўся – дапішы. Няма ад слова вызвалення! У хмарах дум сваіх жывеш, пакуль маланкай азарэння не блісне так чаканы верш. Памяці брата Мікалая Брат віншаваў з днём нараджэння. Я затрымаў яго руку, нібы хацеў спыніць імгнення лісток на лёсе-скразняку. Было ў тым поціску гарачым за ўсе гады, на ўсе гады зняццё віны, зычэнне ўдачы… і развітанне… назаўжды. Званок з Масковіі па-руску ўначы ударыў, як набат: пад Рослаўлем на трасе вузкай ў аварыі загінуў брат… Не папракну анёлаў смерці – работа ў кожнага свая. Сувой грахоў пакутай сцерці яшчэ, напэўна, мушу й я. Дом Яна Збажыны Дом дванаццаць. Завулак Паўночны. Вясна. Ціш. Трава выбягае пад ногі. Жыў тут сябар мой Ян Збажына да знямогі. Ён знямогся ад краю манкуртаў-мяшчан, ён люляў беларушчыну ў сэрцы і пацвердзіў славянскае званне Іван ранняй смерцю. Кнігі выкінуць, дом прададуць сваякі і пасварацца, хто з іх раднейшы. Знікне ўсё, а душа яго тут на вякі жыцьме ў вершы. Беларусаў – няма! Беларусаў – няма! Вывучаем дарма мы няродную мову ў школе. Мы яе адмялі, з Божых рук не ўзялі – і народу не стала болей. З нас што хочаш ляпі: хоць любі, хоць забі, кожны кожнаму катам родным. Будзе вечна наш лёс цяжкай карай нябёс за адрынуты дух народны. Перапрагляд Зычэнне кастанэдаўцу Андрэю Дзятлёнку ...Сабраць з дарог каменні тыя, Што губяць сілы маладыя… Якуб Колас, «Новая зямля» Так і жыццё аднойчы надакучыць, калі больш ні на што не стане сіл… і ты, змарнелы, стомлены, засмучаны агледзіш дзён сшарэлы небасхіл. Перапрагляд уласнае дурноты хай верне тваё згаслае святло са свету, што вярбуе ў ідыёты, падманам зніштажаючы на тло. ну-ля-Вы-я На Нямізе снапы сцелюць галовамі... “Слова аб палку Ігаравым” Тысячу гадоў «ідзем на вы»* – аж на Вы адзін другога клічам! А духоўны вынік – ну-ля-Вы, хоць зямлю святою Руссю лічым. Тыя ж смерды, чэлядзь і князі, воі ды апрычнікаў дружына ў гістарычнай выжылі гразі, з коней пераселі на машыны. Рускай Праўды** варварскі закон у галовах, як даўней, пануе, Слова Збаўцы падмяніў нам ён – на сябе, на свет, на Вы ваюем. - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - З роднасці, любові, прастаты брату брат, як Богу, мовіць – ты. Бязладдзе Пад поўневым святлом працую ў садзе. Ноч на Пакровы: холад, вільгаць, змрок. І ў гаспадарцы, і ў сям’і бязладдзе, і поле духу абрабіць не змог. Зграбаю ў гурбы лісце дзён забітых, нязбыўнае на вогнішчы палю. Ляцяць да зорак іскры самавіта, ды, згасшы, ападаюць на зямлю. Дзён і начэй маіх цяпер замала, каб хоць бы нешта, збольшага, паспець. Гарыць жыццё, як пустацвет збуялы, – да раніцы майму вуголлю тлець. За 50 Божа мой, якая стома – жыць І да самай смерці паміраць. У. Някляеў Скахаліся, стаміліся, счужэлі. Агульнага – манаткі ды дзіця. Любошчы ў ціхі вырай адляцелі да юных дзён наступнага жыцця. Канвеерам – нуда, згрызота, праца, дзе нам праменнем радасці згасаць, без бою непазбежнасці здавацца, дасварвацца, дахворваць, дажываць. * * * Віктару Сырыцу, старшыні Баранавіцкай гарадской Рады ТБМ На сход, на ўсенародны, грозны, бурны сход Ідзі, аграблены, закованы народ! Янка Купала, “На сход!” Эх, сябра Вітусь, летуценнік, хацеў сабраць народны сход!.. А дзе ж народ? Ёсць “население” – яно без мовы – не народ. Меў суд і штраф ты ад “смотрящих”, каб нават пікнуць люд не змог. Ды не скарыўся, не злядашчаў. Дух беларускі – перамог! Хоць ведаў вынік да пачатку, ды, ахвяруючы сабой, ты смела кінуў злу пальчатку, бо ты – народ, бо ты – герой! Бяссонне Зачапіліся думкі адна аб адну і забралі спакой, і пазбавілі сну. Наляцеў цэлы рой успамінаў і мар, і да рання душыў разумовы кашмар. Асалоду і боль я ізноў пражываў, аб мінулым тужыў, сам сябе шкадаваў. Планы бралі ўзахоп: што сказаць, што зрабіць… І… плялася паэзіі тонкая ніць, і выбліскваў радок, нібы першы прамень, і бяссонне вяло ў новы сонечны дзень. Яшчэ …праўду, праўду кажу табе: калі хто не народзіцца звыш, не можа ўбачыць Царства Нябеснага. Евангелле паводле Іаана, 3:3 Яшчэ плыву, як малады, і, хоць пасля ўжо з ног валюся, струмені сонечнай вады вяслую, не скароны скрусе. Углыб цябе, углыб гадоў, гляджу, жыццём зачараваны, мая апошняя любоў, мая вада, мая нірвана. Яшчэ рамантыкі імпэт дзівачыць і гарэць натхняе, яшчэ жыве ўва мне паэт. …Ды гэта больш не наталяе. Сам ад сябе плыву, бягу, бо духу выспеламу цесна… І звыш радзіцца не магу, і ў грамадзе не маю месца…