Архіў нумароў:

Паліна Качаткова

_____________________ Чалавек-жанчына. Кароткія аповеды	Развагі Як прыгожа назваць сяброўку, але каб вызначыць ступень сяброўства – не самая блізкая сяброўка? Прыяцелька? Знаёмая? Каляжанка? Таварышка? Знаё­­мiца? Такіх называюць менавіта прыяцелькамі, але часам яны крыўдуюць – гавораць пра гэта. Паплечніца… Канструкцыя «адна з сябровак» як мне падаецца адэкватна адлюстроўвала б стан «не самая блізкая». Вось я і буду казаць “адна з сябровак”. Адна сябровак на днях напісала пра сябе, што з «чалавека-жанчыны», яна ператвараецца ў чалавека-выканальніка працы», “і гэта становіцца маім жыццём” – піша яна. Я спытала: – Дзе ты такое знайшла «чалавек-жанчына»? Сама прыдумала? – Сама… – і смайлік: сонейка ўсміхаецца. Проста неверагодна, я кажу: – Аформі аўтарскае вынаходніцтва! А яна: – Дзялюся! Купальскае паветра Дзея адбываецца на беразе Дняпра ў Воршы, дзе паганскае капішча. Апошнім часам у прэсе яго ўсё часцей называюць “беларускім стоўнхеджам”. Там ёсць каляндар каменны, ахвярны камень і крыніца. І да гэта часу там праводзіцца Купалле. На Купалле сустракаюцца мясцовыя людзі і прыезджыя “нацыяналісты” з Мінску ды іншых гарадоў Беларусі. І вось пачынаецца вячэра з бальзамам “Чорны рыцар”. Побач апынаюцца малады хлопчык-нацыяналіст ў вышыванай кашулі і Наташа мясцовая жанчына за трыццаць, вельмі прыгожая – яе бабуля была грэчанка, якая прыехала ў Воршу з Афону па вялікім каханні. Таму твар ў Наташы, нетутэйшы, незвычайны, як з камеі, фігура, як у антычнай статуі. Наташа выпівае і звяртае ўвагу на прыгожага бландына ў вышыванай кашулі і робіць яму камплімент: – Вот, типично русская внешность. У хлопца ажно мову адняло. – Не руская, а беларуская… беларуская, гэта нацыяналіст беларускі, – стала падказваць сяброўка. – і адначасова заступілася за сяброўку: – Наташа памылілася, яна не хацела пакрыўдзіць. – А… ну, я хотела сказать славянская, то есть белорусская, да типично белоруская внешность, – загаварыла Наташа. – Для Наташы слова “нацыяналіст” напэўна мацернае…, – сказаў хлопец. Пасля выпілі за паразуменне і пайшлі голымі купацца ў Днепр. Хуткая плынь падхапіла і пацягнула Наташу. – Я тону, тону, – закрычала яна. Нацыяналіст паспеў схапіць яе за руку: – Паветра набірай, паветра. – Я не понимаю, что такое паветра, я тону! Говори, по-русски! – Не буду гаварыць па-руску! Паветра набірай! А месца рэальна незвычайнае. Месца, дзе цэлы год нічога не адбываецца – ляжыць камень, цячэ рака... і ўсё. Але, калі трапляеш туды, адчуваеш сябе ў змененым свеце. Слімак Атрымала ліст са Швецыі, ад сяброўкі, якая раней жыла ў Калінінградзе, а пасля выйшла там замуж за шведа і нарадзіла дзіця, яна піша пра дачку: «Паказвала Санне слімака на дзвярах... Высуне рожкі, я паднясу палец – хавае. Глядзі, Санна, у слімака хатка на спіне. Дзіця ў трансе – павага да формы жыцця, я ўся такая педагагічная. І тут Санна гаворыць – глядзі, яна… какае! Слімак!!! І сапраўды, наш слімак утварыў кучку, якой заганарылася бы і больш буйная форма жыцця. Відаць, моцна мы яго дасталі”. Каментар У мяне ёсць жывы дзённік. http://kyta-kyta.livejournal.com/. Неяк увечары я пагуляла па беразе, усё мне там спадабалася, прыйшла дамоў і зрабіла запіс: “Я ішла па начной сцежцы ўздоўж ракі, побач са мной бег кот. А ў небе свяціла белая поўня”. Назаўтра паглядзела, а там каментар: Anonymous напісаў: Aug. 5th, 2009 08:40 am: “І што ж тут каментаваць – ідыятызм нейкі...” Прыйшоў Ілля У Воршы на пляжы пачапілі абвестку «Купаться запрещено с 20.07.09. Штраф от 1 до 3 базовых величин». Падыходзяць хлопцы, чытаюць. Меншы пытаецца? – А што было 20 ліпеня? Большы адказвае: – Прыйшоў Ілля. – Ілля прыйшоў і патануў? Таму тут нельга купацца? – Не, Ілля пусціў ільда... – Пусціў ільда? І патануў? – Вось паглядзі, – тлумачыць большы, – вада быццам бы цёплая. А нырнеш, там лёд. – Які лёд? – Халодная вада... – Дык так заўсёды бывае. – Не, толькі пасля Іллі. – Пасля таго, як Ілля патануў? Мужагон Прыйшла да сяброўкі Ленкі. Яна жыве ў прыватным доме, таму я за­йшла сама – мне ніхто не адчыняў. Убачыла сяброўку яна сядзела ў зале і засяроджана разглядала расліну – манстэру. – Кажуць, гэта мужагон, – звярнулася яна да мяне. – Мужыкоў з хаты выганяе. – Не, не мужагон, гэта манстэра, мужагон – гэта ліяна. – Ай, ўсё роўна, я цяпер не магу на яго глядзець. Можа ўсё праз яго. Мне ж яго некалі немец з Германіі прывёз. Каму б падсунуць. Я сказала, што расліна дастаткова модная і дарагая, можна і прадаць. – Каму я яшчэ не сказала, што гэта мужагон? – задумалася сяброў­ка. Праз некалькі дзён яна патэлефанавала мне. – Сонейка, маё, у мяне тут ёсць такая расліна... Можа табе трэба? – Мужагон? Паўза. – Адкуль ты ведаеш? Манстэру я забрала. Дакладней Ленка сама завезла мне яе на машыне. Пасля гэтага Ленка сказала: – Ты сапраўдная сяброўка, ведаеш, што мужагон, і ўсё адно бярэш. Жаба Наташа (гл. “Купальскае паветра”) патэлефанавала з польскай мяжы (яна чарговы раз з'язджае з Беларусі назаўсёды ў Германію) і сказала: – Я ведаю, чаго не хапае ў тваёй сажалцы... – Чаго? – Качкі ( у сэнсе птушкі). – Навошта, там жа лілеі, балотныя касачы, стрэлаліст, куды яе, яна ж вялікая... – Дык не жывую. – А якую? – Пластмасавую, яна прадаецца ў краме, дзе кветкі. Каштуе 28 тысяч. Купі абавязкова. – Не, такое я ў сваю сажалку не хачу. – Чаму, так прыгожа будзе. Яе там не хапае. – Не хачу. – Ну, жабу пластмасавую купі… – Там у мяне жывыя жабы. У голасе сяброўкі гучала крыўда. Так мы і перагаворваліся, аж пакуль не знікла сувязь, Наташа пераехала на тэрыторыю Еўразвязу. Язмін Увесну Наташа з букетам язміну ў руках і дачкой Мэггі ішла па Оршы. У раёне старога аўтавакзала, да іх падыйшоў чарнявы хлопец: – А где тут наши кафе открыли? – А “нашы” – гэта хто? – Ну… азербайджанцы. Рамантычная вячэра У Наташы быў муж грузін. Таму ўсе сяброўкі называлі Наташу Грузінкай – каб адрозніваць ад усіх астатніх Наташ. Аднойчы Наташа паехала ў Германію ў госці да сяброўкі. Там ёй вельмі спадабаліся вячэры пры свечках. Наташа купіла прыгожых свечак і вярнулася ў Воршу. Вырашыла зрабіць сюрпрыз грузіну. Прыгатавала смачную вячэру, дастала з лядоўні пляшку гарэлкі. Пакуль грузін мыўся, яна паставіла стравы на стол, патушыла святло і запаліла свечкі. З лазенкі выходзіцьгрузін, перавязаны па пояс рушніком, і ў жаху нерухомее на парозе кухні. Пытаецца, што гэта так? Наташа робіць прыгожы жэст рукой і запрашае яго за стол. – Што гэта? – яшчэ раз пытаецца грузін і агрэсія нарастае. – Свечкі, рамантычная вячэра…А што? Грузін: – У нас дома 10 гадоў святла не было… “Бывший беларус” У ліпені ў Воршы на пляжы з’явіўся джып з расейскімі нумарамі. У джыпа быў прычэп, на прычэпе быў кацер. З джыпа выскачылі два хлопцы, пачалі адчапляць кацер. Пасля з джыпу выйшаў чалавек. На ім былі акуляры ў залатой аправе, залаты ланцуг на шыі, пярсцёнкі. На ім былі ружова-фіялетавыя трусы-шорты з пальмамі і стракатая майка. Кацер паставілі на ваду. Чалавек улез у кацер і зрабіў некалькі заездаў па Дняпры насупраць пляжа. – Хто гэта? – спытала я. – Ясно кто, – адказала Наташа, – бывший белорус. – А чаму ён катаецца на сваім кацеры тут? – Наверное, его тут когда-то обидели. Выратавальніца Бачыла, як плынь ракі цягнула п'янага. Выратавальнікі хацелі яго ратаваць, а ён пасылаў іх на ўсе літары... Выратавальнікі на маторцы ад'язджалі, кідалі п'янага ў вадзе. А цётка на беразе абуралася, крычала, што трэба ратаваць. Высокая пасля дажджоў вада ўсё цягнула п'янага, далей і далей аж пад самы мост. На трэці раз яго ўсё ж выцягнулі. А на беразе пад ліпамі выратаванага чакаў прыгожы аўтобус чырвонага колеру з надпісам «спецмедтэхніка» – з выцвярэзніку.