Âÿðòàþ÷ûñÿ íà Ôðàíöûñêàíñêóþ
ßê äîáðà ãîñüöåì áûöü ó òîé æàí÷ûíû,
ßêàÿ ïðîñ³öü-ïàòðàáóå âåðøà¢
Íà ìîâå áåëàðóñêàé ³ çà ãýòà
×àñòóå ì¸äàì ó çàâóëêó Ñüíåæíûì;
ßê äîáðà ñëàâ³öü êàðàëåâó Áîíó,
ßå ïàðòðýò óãàäâàöü ó çàâå³
² âàðàæûöü ó çàäóìåíüí³: “Ñôîðöà…
Ãó÷ûöü – ÿê ñîíöà ³ ãó÷ûöü – ÿê ñýðöà…”
ßê äîáðà ñëóõàöü, ðàçìà¢ëÿöü ³ äóìàöü
Ïðà ¢ñ¸ ³ í³ ïðà øòî àäíà÷àñîâà,
À ïîòûì, íî÷ ó çîðàõ íå êðàíó¢øû,
²ñüö³ ïðàç Ìåíñê ãàäç³íó ³ äðóãóþ…
Çàâóëàê Ñüíåæíû, Êàëüâàðûéñêàÿ, Íÿì³ãà,
Ôåë³öûÿíà¢ñêàÿ… Àõ, ÿê³ÿ íàçâû!
À òûÿ ê³ëàìåòðû, øòî ïðàéøî¢ ÿ,
ßê òûÿ ïàöàëóíê³, øòî ¢ ïàðîçå.
Íî÷ íà çûõîäçå, ³ ÿø÷ý íÿ äíåå,
² ðàäàñüöü íàá³ðàåööà ¢ àîðòó,
² íå ¢ æûöüö³ – ó Á³áë³³ ìàã÷ûìà
Ïàãàíöó ñòàöü àïîñòàëàì àääàíûì…
Íàòîìëåíû, âÿñ¸ëû, áåñêëàïîòíû,
Íà Ôðàíöûñêàíñêóþ âÿðòàþñÿ ïàâîë³,
Êàá ñêëàñüö³ íîâàå äëÿ õ³òðàé Ýë,
ßêàÿ ïðîñ³öü-ïàòðàáóå âåðøà¢.
² ðàïòàì (ìóøó òóòàêà ïðûçíàööà,
Øòî áåç ïðûñëî¢ÿ «ðàïòàì» àáûñüö³ñÿ
² ¢ ë³ðûöû ÷óëüë³âàé íåìàã÷ûìà,
ßêîé äóøà ïàçáàâ³ööà íÿ õî÷à…), –
Äûê âîñü, óæî òàê ñòàëàñÿ, øòî ðàïòàì
ß ñàì ñàáå ïðàìîâ³¢ çüëåäçÿíåëà,
Ïðàãàâàðû¢-ïðàáåäàâà¢-ïðàâîéêà¢:
“Ó ãîðëå ñóøûöü ³ áàë³öü ó ãðóäçÿõ...”
Áÿäóå òàê íÿìîãëàÿ ñòàðàÿ,
Òàê æàëÿööà ÷àðíîáûëüñê³ÿ äçåö³,
² ãýòàê ÿ ïàñêàðäç³¢ñÿ (ø÷àñüë³âû!),
Àä÷ó¢øû áîëü ³ìãíåííû ³ ïÿêó÷û.
² ïðûïûí³¢øûñÿ ïàä íåéêàé àðêàé,
Çãàäà¢-óñïîìí³¢ ̳õàñÿ Ñòðàëüöîâà,
Çüíÿäóæàíàãà ¢ ñóêðóòêó áàëüí³÷íûì…
Î, ñüâåöå ðîäíû ìîé!.. Î, ñüâåöå ÿñíû!..
Ëÿ ðàòóøû – 4
Ìóæ÷ûíà ïàêðû¢äæàíû âåê íà æàí÷ûíó.
Æàí÷ûíà ïàêðû¢äæàíà âåê íà ìóæ÷ûíó...
Àäíî àäíàãî (³ àá òûì êîæíû çíàå!)
ßêîé äðàáÿçîé – ³ ¢æî íå çäàâàëüíÿå.
Àä äçåäà-àä øâåäà òàêàÿ êàðö³íà!
À õòî â³íàâàòû? ×ûÿ òóò ïðàâ³íà?
Äû ¸í â³íàâàòû, òàìó øòî ìóæ÷ûíà,
É ÿíà â³íàâàòà, òàìó øòî æàí÷ûíà.
Ëÿ ðàòóøû – 5
Ìóæ÷ûíà, ÿê ì¸ä, áî ÿê ì¸ä ³ æàí÷ûíà.
Æàí÷ûíà, ÿê ë¸ä, áî ÿê ë¸ä ³ ìóæ÷ûíà.
Íÿ äçåíü ³ íÿ ãîä – óâåñü ÷àñ áåçóïûííà
Òàê³ÿ ÿíû... Çðýøòû, é áûöü òàê ïàâ³ííà.
Äà äîëó íÿ ãíåööà ñóõàÿ ãàë³íà,
Äû ¢ ïåñüí³ ïÿåööà ïðà ßñÿ ç ßí³íàé, –
Òàìó é çàñòàåööà ìóæ÷ûíà ç æàí÷ûíàé,
Òàìó é çàñòàåööà æàí÷ûíà ç ìóæ÷ûíàì.
Äç³êàÿ áàëåðûíà
Òû – äç³êàÿ áàëåðûíà;
Òû ìóçó ìàþ ñòàíöî¢âàëà ¢ ìóçêó.
Òàáå ÿ ¢ñ¸ àääàâà¢, àêðàìÿ ñûíà
² ìàã÷ûìàñüö³ äóìàöü ïà-áåëàðóñêó.
Òû, – ðàçüâ³òàëüíàÿ ñüöþæà, –
Ïàäàðàâàëà ìíå ñüíåæíàå ëåòà:
Òàíåö ìàëåíüêàãà Ïðûíöà ç Ðóæàé
Íà âóçê³ì ë¸äçå ãðàí³òíàãà ïàðàïåòà.
² ÿ õàäç³¢ ïà êàðí³çàõ
Ñïàòêàíüíÿ¢ íà÷íûõ,
Ëàãîäçÿ÷û ëåïøû ç òâà³õ êàïðûçࢠ–
Ëîíà ¢ñêàëûõ.
Àëå àäíîé÷û ïàä ë³äñêàå ï³âà
Ïàäóìàëàñÿ ìíå:
“Òû ìÿíå àñüëÿï³ëà,
À ÿ öÿáå – íå…”
Õàöå¢ ñïûòàööà: “Ñêàæû…”
Ïðàãíó¢ äàâåäàööà: “Òû á õàöåëà…”
Àäíàê óöÿêàëà ç ìà¸é äóøû
Äç³êàÿ ðûçûêà òâàéãî öåëà.
Î, ÿê ÿíî çüí³êàëà, ïëûëî
² íå ðàá³ëàñÿ ðîäíûì;
Àäç³íûì ó ñüâåöå òàê³ì áûëî
Ãðàöû¸çíà-ïëîäíûì!
Ó ÿãî àïóñêà¢ñÿ, ÿê ó ðàêó,
² ïðàñ³¢ öÿáå ç ìåíñêàé äàëå÷û:
“Íàðàäç³ ìíå äà÷êó,
Ìÿíå ïàê³äàþ÷û!”
À ïÿòàé ðàí³öû ¢ ˳ñàáîíå
Ñüï³öü ³íòýëåêò, à çîëàê óæî ïðîñ³öü,
Êàá ÿ ïðà öåìðó ³ ïàýç³þ çðàá³¢
Ñòàðîíê³ òðû àíàë³òû÷íàé ïðîçû,
Íàäóìàíàñüöü àçäîá³¢øû ¢ íà³¢,
Ïà÷óöüöÿì³ êðàíó¢øû äóõ öüâÿðîçû...
² ÿ, ïðà÷íó¢øûñÿ, óñ¸ á, ÿê ñüëåä, çðàá³¢,
Ç êàìåííàé ãë³íû á êîí³êà çüëÿï³¢ –
Àëå íàïðóæâàööà, êàá áûöü ðàçóìíûì, äîñûöü!
Ç Áàãäàíîâ³÷àì ó ˳ñàáîíå
Ëàãîäû íå áûëî é íÿ áóäçå,
Áî ñâàðàööà àäâåêó ëþäç³...
² äçåíü, ³ íî÷, ³ ãîä, ³ âåê
Ãðûç ÷àëàâåêà ÷àëàâåê.
Ãðûçüíÿ é ïà ñ¸íüíÿ íå ¢ö³õàå,
² òîå äîáðà, óâàæàþ,
Áî äçÿêóþ÷û ñâàðêàì ãýòûì
Ëþöûïàð íå ãóáëÿå ìýòû;
Êðî¢ íå çàñòîéâàåööà ¢ æûëàõ,
² ìåíåå ñÿáðî¢ ïàíûëûõ,
² íàâàò ëàä íÿ áû¢ áû ëàäàì,
Êàá íå áûëî íà ñüâåöå çâàäà¢...
Äû ¢ñ¸ àäíî ïàýò ç ìàë³òâàé
Ïûòàåööà ¢ ñâà³ì âåðë³áðû:
“...Íàøòî æ íà çÿìë³
Ñâàðê³ ³ çâàäê³...”
Ó êàâÿðí³ “Âÿðîçà” – 8
Ìðîê ó ïàêî³. Ãýòû ìðîê –
Ïàýç³ÿ ìàÿ.
¨í ïåðàìûòû, ÿê ïÿñîê
Ó õâàëÿõ ðó÷àÿ...
Âàäà, ÿê ë¸ä. Íà äíå âÿñëî,
² ñòðîíãà ëÿ âÿñëà.
À ñàì ïàêîé, ÿê æàðàëî,
ßê õîëàä æàðàëà...
ß òàê ñüâÿòëî é íå çàïàë³¢,
² âåðø óçüí³ê òàê³
(ͳáûòà ç êàìåíþ ¸í áû¢
² ñòðîíãàâàé ëóñê³):
“ß – àäç³í, ³ òû – àäíà
Ïàñÿðîä æûöüöÿ;
² ïàñüöåëü ó íàñ àäíà
² àäíî äç³öÿ;
² äðóãîå ¢ íàñ áûëî, –
Áîëü ç³ìîâûõ äç¸í, –
Äû íÿäî¢ãà ïàæûëî:
Ñåì êàðîòê³õ äç¸í...”
Ïàâîäëå ô³ëàñîô³³ ñïàäàðûí³ Ýë
1
Áðàò ìó÷ûöü áðàòà. Æîíêà ìóæà
² æîíêó ìóæ, ³ áàöüêó ñûí…
Ñÿìåéíûõ âîéíࢠìû çàäóæà
Ñïàçíàë³… Äî! Íÿ òðý! Àì³í!
² íå íàáû¢øû àí³÷îãà,
² ñòðàö³¢øû ñÿáå, áàäàé, –
Ó ëþáàñüö³ òàêîé óáîãàé
Íàì ïåêëà ¢ñ¸ àäíî øòî ðàé.
2
Àääàþ÷û ïàëàâ³íó çàðîáêó,
ßê íåïàòðýáíàå, ë³øíÿå øòîñü,
Ç æîíêàé æûâ³, ÿê ³ æû¢, ïààñîáêó;
Ç äçåöüì³ òàêñàìà, êàë³ ÿíû ¸ñüöü.
Âåäàé: ñÿìåéí³ê³ íàøû äà êðàþ
Ïî¢íûÿ ïîìñüë³âàþ áÿäîé, –
Ãýòà àãîíü, øòî áÿñêîíöà ïàëàå,
Íàâàò êàë³ ¸í çàë³òû âàäîé!
Íà Ãàíäë¸âàé
Óñ¸ ÷àñüöåé ÿ äóìàþ àá òûì,
Øòî âûðàñëà ñüöÿíà (ãàðà ãàðîþ!)
Ïàì³æ ï³ñüìîì åâàíãåëüñê³ì ñüâÿòûì
² çîëàòàì àòðó÷àíàé öàðêâîþ.
Íå ðàçáóðó âûñîêàå ñüöÿíû,
Áî àä ÿå çàéìå¢ óæî íàäçåþ
Õðûñòà ñïàçíàö³ áåç ïàïî¢ñêàå ìàíû
² áåç êñÿíäçî¢ñêàãà ÿëåþ.
Ìàëàäàÿ ìí³øêà
Äàðóé, êàõàíû ìîé, äàðóé,
Öÿáå ÿ ñòðàö³ëà, çãóá³ëà.
Àä÷óé, êàõàíû ìîé, àä÷óé:
Øòî ìíå çðàá³ëàñÿ íÿì³ëà!
Âàëîøêà ðàäàñüö³ ñûøëà
Ó ðóæó âå÷íàå ïàêóòû.
Ìîé áîëü – áÿñêîíöàÿ ³ìãëà –
Ö³ áóäçå Ãîñïàäàì ïà÷óòû?!
Æûöüö¸ íÿáà÷íà ïðàì³íå,
Íàï³øà ³íøûÿ ³ì¸íû –
Êàõàíüíå æ çàñòàíåööà ìíå,
ͳáûòà ñüâå÷êà ëÿ ³êîíû.
Àäíàê ó âûçíà÷àíû ÷àñ,
ͳáûòà ¢ ñüíå çà÷àðàâàíûì,
Ëÿ áðàìû ïîëàöêàé ÿêðàç
Ç òàáîé ñóñòðýíóñÿ, êàõàíû!