МАЛАКО
Усё што цікавіць майго сына цяпер – гэта малако.
А жонка ўвесь час кажа,
каб я напісаў пра Міхала верш.
Сёньня яна паклала яго мне на грудзі.
І вось вельмі ж дзіўны сон прысьнілі бацька і сын.
Спачатку было страшна, а пасьля Міхал аддзяліў малако ад малозіва.
І ў краме мы расплочваліся малаком за малако.
І прымушалі малако шыхтавацца.
І маліліся на малако.
І абражалі малако.
І лілі малако на зямлю.
І кідалі ў малако хлеб.
А Міхал піў малако.
А я ня піў, бо ад малака мяне цягне на ваніты.
А пасьля я раскрыў парасон, і з неба палілося малако.
А Міхал патлумачыў,
што сусьветны патоп быў не вячэраю, але сьняданкам.
І мы бачылі, як разьлілася Бабілонская вежа.
І мы бачылі, як патанула Троя.
І мы бачылі, як Зянон сам ня верыць у свае апорыі.
А Міхал сказаў, што ён верыць.
І мы ішлі па беразе акіяну.
А я трымаў далонь сына ў сваёй.
І вялікія малочныя хвалі накрывалі ўзьбярэжную перасыпку.
І нітачка далягляда была нітачкаю Міхалавай усьмешкі.
Я прачнуўся праз тое, што Міхал біў мяне кулаком у грудзі.
Бо ён лёгка адрозьнівае сапраўднае малако ад прымроенага.
Чамусьці я не хачу, каб гэты верш прачытаў мой сын.
ГАБРЫЕЛЬ ГАРСІЯ МАРКЕС
Праз усю гэтую восень я буду сьніць, што дождж падацьме
дзевяноста адзін дзень без перапынку,
а я – беспрытульнае калумбійскае дзяўчо,
якому няма дзе ад яго схавацца.
Таму начамі я буду прытуляцца да цябе і дрыжаць.
А напрыканцы верасьня, блукаючы завулкамі, я знайду
Вялікі трохпавярховы, пакінуты гаспадарамі дом.
Праз кастрычнік я буду ўздымацца прыступкамі ўсё вышэй,
Уцякаючы ад вады, што падацьме з неба.
А ў сярэдзіне лістапада ўбачу, што ў падстрэшшы ляжыць
на белым ложку Габрыель Гарсія Маркес.
Хворы на рак Габрыель Гарсія Маркес.
Ён захрыпіць, паглядзіць на мае аголеныя грудзі.
А ты расштурхаеш мяне ўначы і запытаеш:
– Чаму ты так страшна хрыпіш
і дыктуеш нешта па-гішпанску?
– Не хвалюйся, каханая, – адкажу табе, –
Гэта ня я. Гэта невылечна хворы на рак
Габрыель Гарсія Маркес.
ІТАЛІЙЦЫ
Італійцы набываюць кватэры на Карла Маркса.
Фарбуюць сьцены ў белы колер.
Улетку – выстаўляюць на падваконьні вазоны з кветкамі.
Узімку – садзяць на іх сваіх высачэзных каханак.
І калі якая прасядзіць усю зіму,
яны дораць ёй пярсьцёнак з дыяментам.
І калі якая прасядзіць усю зіму,
яны вязуць яе ў Італію адпачыць на моры..
І калі якая прасядзіць усю зіму,
яны вязуць яе ў Італію знаёміцца з мамаю.
І калі якая прасядзіць усю зіму, яны бяруць з ёй шлюб.
А ўлетку Італійцы сядаюць у свае машыны
і едуць дарогамі Беларусі.
Бясконцымі, як стужка Мёбіуса.
І нідзе яны ня бачаць белага колеру.
Толькі залатое жыта, толькі зялёная бульба
і толькі шэрыя помнікі Леніну.
Вось такую гісторыю распавёў мне будаўнік,
які фарбаваў сьцены ў маім пакоі.
Ён хацеў пафарбаваць іх белым.
Таму і расказаў мне пра італійцаў.
І тады я паехаў на Карла Маркса,
і сапраўды ўбачыў у вокнах вазоны і сьпіны каханак.
А некаторыя італійцы выявіліся геямі,
або ў іх разьвітае эстэтычным пачуцьцё.
У іхніх вокнах не было нічога
акрамя хваляў хвалюючае цемры.
Якія нагадвалі плынь Дора Белтэі,
ракі, што я ніколі ня бачыў.
А калі на вуліцу Карла Маркса пачалі падаць прыцемкі,
Італійцы зацягнулі свае пранізлівыя,
як Лібанскі вецер, песьні.
І толькі па рытму гэтых песьняў
Можна было здагадацца,
што італійцы часта-чатста падскокваюць ля вокнаў,
Каб пабачыць у доме насупраць супляменьніка,
закрычаць “Viva, Italia!”
Але бачаць іх толькі птушкі,
што лятуць высока над горадам,
Нясуць у дзюбах кавалачкі душы і цела,
тых, якія замерзлі ўзімку.
Лятуць кудысьці сабе да Італіі,
дзе, кажуць, усе сьцены белыя.
ЗАЎСЁДЫ ТВОЙ, МАЛЕНЬКІ ХУАН ПАБЛА
Гэтым летам я ўвесь час сьніў,
нібыта я сын Пабла Эскабара,
і клічуць мяне Хуан Пабла.
І мы з бацькам плывем на гігантскім белым левіафане
Кудысьці праз Акіян.
Дый раптам ён хапаецца за сэрца і валіцца ў хвалі –
Амерыканская куля.
І так мы плылі кожную ноч у абяцаную нам краіну.
А зранку на маіх вуснах усё яшчэ быў прысмак
Салёнай Атлантыкі.
Калі Пабла Эскабар, крывавы забойца,
мой бацька быў малады,
Дык краў на могілках камяні, зьбіваў з іх надпісы і прадаваў.
Пабла Эскабар пайшоў нашмат далей
ад стваральнікаў палімпсестаў.
Бо ён нічога не хацеў пісаць на гэтых камянях.
І меней за ўсё ён хацеў напісаць там: “Пабла Эскабар”.
Вось чаму я ня мог кожную ноч ня сьніць яго,
які забіў бы мяне толькі для таго,
каб прадаць маім сваякам пліту на магілу.
Праз усё лета я думаў пра тое, што сьніш ты.
А сёньня раптам зразумеў, што ты сьніла,
Нібы ты вялікі белы левіафан,
Які вязе на сваёй шырокай сьпіне двух хлопчыкаў.
У прымроеную краіну.
І гэта добра, што я нарэшце зразумеў,
Што ты вязеш толькі мяне, куды б я ня плыў.
Сёньня скончылася лета,
А я раптам узгадаў, што мы ўжо два гады разам.
І ты вязеш мяне на сваёй шырокай сьпіне
Праз Акіян.
І салёны прысмак на маіх вуснах –
гэта прысмак восені,
ў якую мы ўплываем разам
вялікі левіяфан і маленькі Хуан Пабла.
ЦЬВІК, ЯКІ ЗАЎСЁДЫ З ТАБОЮ
Вось вам цьвік у кардыяграме –
Джамалунгма, якою лякаюць любое сэрца,
тое, што Юстас у радыёграме Алексу перадаў,
перахітрыўшы немцаў.
Вось ты ўжо і думаеш, чытач,
недакладны рытм, і кудысьці рыфма
саскочыла, можа і ненадоўга,
такі сабе гераіншчык з надзеямі.
А, ведаеш, чытач, мне похрэн,
бо тут і цяпер будзе ня баю-бай,
а сапраўдны мужчынскі верлібр з яйкамі,
будзе, карацей, за што патрымацца.
Вось таму я і пачаў пра цвік. Ён быў напраўду стары,
не таму што іржавы, а таму, што каваны, даўгі, квадратны.
Я знайшоў яго на апошняй пляцоўцы, на высакосьці ў вежы
кляштара францысканцаў\бенедыктынцаў\селізіянцаў
у вёсцы Друя.
А побач з цвіком, вялікім, каваным ляжала галава анёла,
уся ў пыле. Яна была з мармуру і без вачэй у вачніцах.
А як я здагадаўся, што гэта была галава менавіта анёла?
Ну, па-першае, я быў у кляштары францысканцаў\бенедыктынцаў\селезіянцаў
на самай высакосьці вежы –
хто б сюды яшчэ заляцеў.
Па-другое, цела з крыламі – хаця якое ў анёлаў цела? –
ляжала побач. І вось я ўзяў цьвік у правіцу, а галаву –
у левіцу.
І вырашаў, што лепш скрасьці – галаву або цвік?
І як не патрапіць з імі на вочы францысканцам\бенедыктынцам\селезіянцам?
А пасьля проста кінуў галаву назад у пыл, а цвік
засунуў за пас. І нармальна сабе даехаў дадому.
І, можа, ніколі ў жыцці больш ня бачыў францысканцаў\бенедыктынцаў\селезіянцаў.
А пасьля гэты цвік кудысьці зьнік. Можа, на ім і цяпер
вісіць адзін з партрэтаў у маім пакоі: Крапіва Кандрат, Кардынал Казімір, Кардынале Клаўдыя.
І я магу нават зладжваць сапраўдны лахатрон –
хутка перавешваць гэтыя партрэты
і спрачацца на ўсе мае ганарары,
што ніводзін лох не здагадаецца,
які партрэт вісіць на цьвіку старым, каваным, скрадзеным.
Напраўду, я ня ведаю, куды гэты цьвік падзеўся.
Ня будзем паглыбляцца ў тэму рабаўніцтва,
закону, маралі, але,
скажу табе, чытач, проста:
разам з гэтым цьвіком з майго жыцьця
зьнікла жанчына, якую я кахаў.
І я ня ведаю, куды яна падзелася.
Можа, яна і прыхапіла гэты цьвік, стары, каваны.