МЯККІ ЗНАК, АЛЬБО КРАІНА З МАЛЕНЬКАЙ ЛІТАРЫ
Не дазволю трапіць у пастку —
годны заклік, трывалы, рэзкі:
«Сабяру мой народ я па частках,
па фрагментах Сафійскай фрэскі!..»
Са школьных вершаў, 1999
Нам так патрэбны словы,
што ў час душу абудзяць.
І вернуць небу мову,
а годнасць вернуць людзям.
Са школьных вершаў, 2000
Стаю адзін на разлеглым пляцы.
На брукаванцы –
выкрыжаваная крэйдай
вялікімі літарамі –
паўстае мая вера:
Я — беларус.
Бялявы хлапчук выбягае са школы
пасля чарговага ўрока беларускай мовы,
на якім вучылі правапісу
мяккага знака,
паўтарае ўслых прыклады:
«Зьнявага — змаганьне — стагодзьдзе...»
— Прабачце, у вас памылка, —
дакорліва ўсміхаецца ён,
падбірае кавалак адбітай чырвонай цэглы
і дамалёўвае значок да майго надпісу:
— Я — беларусь! — задаволена дэкламуе
маленькі настаўнік і весела шпацыруе далей.
І зноў я адзін на вялікім пляцы.
Мо сапраўды,
я адзін — народ.
Я — беларусь.
Я — краіна з маленькай літары.
2001. Менск
* * *
Зямлю, што чужыніцца родных дзяцей,
мы, любячы, называем Радзімай.
Дзяўчыну, што здраджвае найчасцей,
у нашых сненнях мроім адзінай.
Жыццё — толькі марнасць? — дзеля жыцця.
Маршрутам адвечным: ад краю да краю.
Мы, людзі боскага ліцця,
блукаем...
2009. Пінск-Менск
* * *
“Ма” —
пракрычыць дзіця,
забыўшыся на яшчэ адно “ма”.
“Ма...” —
прастогне жаўнер,
не паспеўшы дагаварыць апошняе “ма”.
“Ма”, —
дапіша за яго першакласнік
першае сваё слова “Радзі...”.
“Ма!” —
я паўтару тройчы
за тых, хто не паспеў:
“Мама!
Мама.
Мама...”
2002-2009. Менск
НАРАДЗІ БЕЛАРУСЬ!
Нарадзі прэзідэнта.
М. Мартысевіч
Людцы, людцы! Еўропа цяжарная!
Рукі ў бокі – ідзе ўрачыстая,
падпяразаная дзяржаўнасцю,
ва ўсе цэнтры свае вачыстая!
А пад сэрцам дзіцятка пхаецца,
у маленькім сусвеце скутае.
За сваё, за жыццё барукаецца:
прыйдзе, прыйдзе палёгка хуткая.
Свет вялікі — і хочацца й колецца:
але йдзі парадзіху прымусь!..
За здароўе Еўропы моляцца:
«Нарадзі, нарадзі Беларусь!»
2009. Швецыя, Готланд
* * *
Здранцвеюць вусны –
буду вачыма
гаварыць.
Выкажу вочы –
буду рукамі
глядзець.
Прагледжу рукі –
буду сэрцам
вітацца.
Развітаю сэрца –
буду душою
біцца.
Разаб’ю душу –
буду...
Проста буду.
2001-2006
* * *
Я сякерай секануў
пад асіну –
і асінаю мяне
падкасіла.
Я схапіўся за касу –
і да траваў.
Перакульвала ў траве
злева ўправа.
Я ўчапіўся за крыло –
ды чужое.
І ўзляцеў анёл з зямлі
ў маім строі.
Я ж застаўся
ў два крылы,
два дыханні.
Мне, крылатаму, з зямлі
пець вяртанне.
2009
* * *
У дзень 50-годдзя Анатоля Сыса Уладзімір Някляеў
усклаў на яго магілу готландскую ружу – ад мяне.
Белая птушка мінае
нават у небе мяне.
Хто адгукнецца – не знаю.
Любы, ты чуеш ці не?
Чую...
нясцішную сцюжу
скурай
на подступ зімы.
Чую,
хоць чуць і не мушу.
Чую,
што глуханямы.
– Вернешся ты?
– Не вярнуся.
Спаленыя масты.
Звечны матыў Беларусі:
ты, любы Толю мой, ты.
26 кастрычніка 2009. Швецыя, Готланд
* * *
Ты выйграў:
адзін да трох.
Чаго табе болей трэба?
Ты выплакаў – колькі мог.
Памножыў тугу на неба.
Сустрэўся з сабой самім
у восеньскай дымнай прысадзе.
І сам – нібы восеньскі дым.
І страта ў тваім паглядзе.
Кастрышчы – па кімсьці нібы
палілі пажоўклае лісце.
І паўставаў на дыбы
вецер, як і калісьці.
2009. Менск
* * *
Гарачыя вочы начы.
І снег папялее за вокнамі.
Ты снамі прыходзіш. Маўчыш.
Рыпіш расхістанымі кроквамі.
Я чую, як шчэць расце
на шчоках тваіх запалых.
І сэрца маё, як твой цень,
блукае пралётам Купалы.
Размеле ў далонях жарству
Бог, Беларусі народжаны.
Будзе Раством улагоджаны
той, хто паверыць Раству.
6-7 студзеня 2011, ноч на Раство
БЫВАЕ…
Бывае.
І снег міма галавы падае.
Бывае.
Ты яго – так. Я ён цябе – не.
Бывае.
Нібыта наяве, а насамрэч – у сне.
Бывае.
Ты з ім расстаешся. А ён – растае.
Бы-ва-е.
2009, Літва
КАЗКА ДЛЯ ДАРОСЛЫХ
Ён паліў –
і гаўбец быў адчынены,
і дымок высмоктвала вуліца,
а яна высмоктвала яго вачыма – і
паміж імі штосьці
страляла і мулілася.
А ён усё паліў, паліў…
А яна ўсё глядзела, глядзела…
І цягнулася гадзіна за гадзінай.
І размовы ні пра што
на словах
і пра ўсё –
на мове цела.
І за гэты бясконцы час
яна ўжо сто разоў
вырашыла, што ён казёл,
і дзвесце разоў –
што ён адзіны.
А ён зноў зацягнуўся
цыгаркай
і кульнуў сто: “За цябе!”
А яна не трывала тых,
хто курыць і п’е,
але чамусьці
адкінула валасы
і закусіла вусны
ажно да крывінкі на губе.
А потым не вытрымала
і кінулася,
каб даць яму
за ўсё, чаго не было
апоўначы! –
а ён перахапіў
і абрынуў яе,
у дрыготкім цяпле тонучы.
І абодва доўга і разам –
да раніцы –
былі шчаслівыя
і ў радасці.
І яна лічыла,
што ён абранец яе,
а ён быў
простым
зямным
мужчынам.
Жнівень 2010
ЗВАНОК ШЧАСЦЯ
Перадайце, калі ласка, шчасцю,
каб ператэлефанавала.
А то нешта даўнавата
не чуваць.
Даўнавата на клавіятуры
выключна чорныя
клавішы…
Перадайце, калі ласка, шчасцю,
што я чакаю званка
(не кажыце, канечне,
што не сплю, не ем,
што адмыслова сёння
не пайду нікуды,
а тэлефон буду браць
нават у лазенку –
хаця так і здарыцца),
перадайце, што гэта тэрмінова,
што ў мяне рэальна праблемы.
Перадайце, калі ласка, шчасцю,
што гэта яго апошні шанец:
альбо цяпер,
альбо я знайду штосьці іншае –
і хай потым не прыходзіць
сярод ночы,
не просіць упусціць патлумачыцца.
Не адчыню.
Гэй, хто ўбачыць, – перадайце шчасцю:
няхай тэрмінова ператэлефануе!
Гэта яго апошні шанец!
6 жніўня 2010
ЗБЯГАЕШ У НАДЗЕІ БЫЦЬ…
Збягаеш
у надзеі быць
заўважаным,
азіраешся
ў спадзеве:
мо хтосьці
вяртаць цябе прагне…
Ніхто.
Апошнія дні лета.
Амаль срэбная
з дажджу
залатая Прага.
Вена
палацавая.
Берлін
спрэс няголены.
Варшава
з сівінкаю.
Мінск –
суцэльная Свіслач.
І паўсюль – неба…
за вокнамі.
Толькі здаецца,
што добра,
калі няма людзей.
Збягаеш у надзеі быць...
Жнівень 2010, Аўстрыя, Вена
