12/24/2013 

Архіў нумароў:















































































































Васiль Быкаў. 1924 - 22.VI.2003
Каталог TUT.BY





Ларыса Раманава

_____________________
Час прыходзіць.
Вершы


* * *

Я будаваў над рэчкай дом
з сухіх пясчынак…
Юрась Пацюпа

Твой голас — найпрыгожы спеў,
што ў цёмную даліну залятае.
Усё, што ты дагэтуль меў,—
пясчынка, што ў нябёсах
не згарае,

прынесеная ветрам выпадкова
з той падковы
(што напаўнеба, як знак аховы)
Пегасам кінутай дзеля людзей —
вясёлкі —
спаўняльніцы надзей.
26, травень, 2010 г.

* * *
Дзякуй, Анатоль, што дасылаеш свае вершы!

Прыйшоў нечакана з імжы,
з халоднай далёкай цішы:
“Як жывеш ты, Ларыса, скажы?”
На кашулі — пагоны: крыжы.

Мы доўга хадзілі ў зіме,
Мы доўга хадзілі ў віне
за слёзы, пралітыя тут,
рука за руку, без словаў;
у сне — ўсё і так вядома.

Зайшоў да сяброў у дом.
“Ня страшка!”— аб дзверы — ілбом.
Сябрам — не ў радасць прыход.
Як калісьці: ідзе крыгаход,
зайцам мусіш скакаць і скакаць.

Мы стаялі прад вялікай вадой:
дзве ракі зліліся ў адной, —
каля Лоева Сож упадае ў Дняпро,
там ад срэбра вады зіхціць нават дно.

Мы выходзілі з гэтага дна
ад відна да відна,
на пясок, на траву,
да агню,
дзе шукалі разам з Фамой лілею,
нібы снег сакавіцкі,
белую…
11-12, сакавік, 2010 г.

* * *

і гэты свет
як боль народзін
сябе пазбыцца
нідзе
ні ў чым не паўтарыцца

здавалася б падобныя нарцысы
ці руні парасткі у полі
але ж падобныя
не болей

мінулы час не дакарай
твой Вырай
не мой Рай

вяртаецца з Выраю птушка Рух
туды дзе творыць чалавечы Дух


Час прыходзіць

Ойча Наш, Які ёсць на небе,
Ойча Наш, Які на зямлі,
хлеб наш надзённы дай нам сёння
і даруй нам нашы грахі!

Збаў ад спакусы мець замнога
багаццяў зямных, усе яны — тло.
Ці ж, Божа, не бачыш? Слабыя — ў дарозе,
мову народу аж заняло.

Косіць Чарнобыль свае пакосы —
і памірае паціху люд...
Божа мілы, дай нам сілы
уратаваць гэты свет ад згуб!
Божа мілы, дай нам сілы
вытрываць боль пакут…

Каго Ты любіш, таго караеш:
час прыходзіць збіраць камяні.
Калі ж застанецца тутэйшы апошні,—
ласкай Сваёю не абміні

гэту зямлю і яго таксама;
мо’ распачне ён сабою род
людзей беззаганных, моцных, прыгожых,
хто не збаяўся б ісці уброд

плыні вечнай жыцця…
17 снежня, 2010 г.

* * *

Стаіць мост на сто вёрст.
А на мосце — слядок,
а на мосце — радок:
“Ці ж маўчанне — золата?”

Душа ідзе, постуе,
ў цішыні ступае,
ўзыходзіць на мост у сто вёрст,
пытае:
— Дзе ж вы, Малыя Чалавечкі,
Першыя сярод Першых?!

Глядзіць. Не бачыць.
Плача. Смяецца.
Шэпча. Крычыць. Кліча.
Хоча ўбачыць кагосці
(…цябе ці мяне, нас абодвух?),

ці, можа, той снег,
што выпаў пасля Вялікадня,
які аднойчы проста абрынуўся
з коўша Вялікай Мядзьведзіцы
на малюнкі Давіда і Каці
ў дзіцячым садзе,
на наскальныя малюнкі
ў Тассілін-Аджэры,
на якіх —
ужо больш васьмі тысяч гадоў
плачуць, таньчаць, смяюцца
Маленькія Чалавечкі.
23, люты, 2011 г.

Побач

Анатолю Сысу
Сонца маленькім ружова-жоўтым абрыкосам апускаецца зранку на зялёнае голле каштана.
Гляджу на твае рукі. Шчылінкі, кропкі на паверхні скуры – гэта твае крокі, гэта сцежкі, перамогі і падзенні, што даваліся праз перашкоды адваротнага руху. Іх так многа!
Цябе, нібыта цара Ітакі, заўсёды цягнула дакрануцца рукой да далячыняў неба, да якіх ты плыў у чоўнах, што пралеглі двойчы на фалангах пальцаў рук і ног.
Ды толькі ж узор тваёй скуры – узор зямлі: сетка, мярэжка і ўлоў; зямля – Берагіня с в а ё беражэ. Так бераг зберагае раку.
А чалавек, гэткі маленькі, палявік, або лесавік, або той, што жыве ў чалавейніку – вялікім горадзе-агародзе, вартуе нябёсы: “Не трэба вам падаць! Дыхайце роўна, на поўныя грудзі, нябесныя і зямныя аблачынкі. Гарыце, нябесныя і зямныя вогнішчы! Бо як тады жыць – без Зямлі?”
Так павучок, ледзь прыкметны воку, жыве да апошняга ля засохлай кветкі, бо пахне яна яму палыном і мёдам, ранейшым домам. Нібы старажытны індзеец, зберагае павук успаміны пра сны ды сны успамінаў.
Побач. Побач з ёй, кветкай.
22, ліпень, 2009 г.