Сон
Рыгору Барадуліну
Мне сьніўся Барадулін малады
Гарачы, летуценны, апантаны,
Садзіў ён вершаў сонечных сады,
Было яшчэ далёка да бяды,
Яшчэ далей да босага сьвітаньня.
Мне сьніўся Барадулін малады:
Без барады, вясёлы і шчасьлівы.
Ён жартаваў на розныя лады,
Сівелі і марнелі халады,
А мы зрывалі яблыкі і сьлівы.
Напэўна, я губляла галаву –
У боскай поўні мёд піла з далоні.
Ляцелі яблыкі ў гаючую траву,
І верылася: толькі тут жыву,
І першым, безумоўна, было Слова.
* * *
На мяжы сівых сусьветаў,
Дзе і князь не гаспадар,
Нараджаюцца паэты,
Кожны ў латах, як ваяр.
На мяжы зямлі і неба,
Пераходу-забыцьця
Кожны човен робіць з хлеба,
Жытняй горычы жыцьця.
І плывуць чаўны ня ў Лету,
Не ў завоблачную высь,
А далей ад люці сьвету –
Да пагоркаў і травы.
Кроў лясная на сьвітаньні
Наталіць нябёсаў дно,
І лягчэй паэту стане
На імгненьне, на адно.
Які кароткі век
у гэтае травы:
Яна глядзіць у ноч –
і нікне, і чарнее,
А хутка ўжо зіма
у футры агнявым,
Нахіліць галаву,
паставіць на калені.
А хутка і зіма…
Нямеюць берагі,
У вечнасьці-ракі
ў вачах дрыжаць ільдзінкі.
Пагавары са мной,
мой сябар дарагі,
Каб на зары сьнягоў
у полымі ня зьнікнуць.
* * *
І абрынуўся ўніз галавой
Гэты сьнег на траву і веі.
Утравела твая любоў,
Заінела і анямела.
Шкадавала нябогу-любоў,
Сагравала і песьціла.
І ляцела яна дамоў
Маёй песьняю.
Вогнепаклоньніца
«Агню, паддай агню!» –
Мне дзед-каваль з нябёс даваў урокі,
Калі я падала ў адчаі на зямлю,
Калі з аўчынку быў сусьвет шырокі.
«Агню, паддай агню!» –
І хлебам дыхала духмяным паддувала.
Я гэтыя ўспаміны бараню,
Ад ворагаў-вятроў на дне душы хаваю.
Мой дзед-каваль каваў само жыцьцё
І гартаваў імгненьні і гадзіны:
«Паддай агню, ня падай духам, Іна,
І кожны дзень прымай, як адкрыцьцё.»
* * *
Прачнуўся ў сьнежні раптам хрушч,
Хіба ня дзіва?
Ён перайшоў часоў мяжу
Адзіны.
Як прарастае дзень і лес
З жыцьця і сьмерці,
Той хрушч з нябёснай печы зьлез
На сэрца.
З якога сьвету пераход,
З якой старонкі?
Званы-дарогі сотні год
Сьпяваюць звонка.
На падваконьні ліст жывы
Вусамі круціць,
Замову ён прынёс травы
Ад люці.
* * *
Засынаю, забываю…
Забываць – вузлы вязаць.
Мне засталіся ад Раю
Ноч і поўня, як сьляза.
Раю-рай, сьвяціўся яблык,
Раю-рай, каціўся дзень,
Мой каханы тварам ясны —
Толькі зьнічка на вадзе.
Раю-рай, хацеў быць лепшым,
Раю-рай, сады садзіў.
Праскакаў сталёвы вершнік –
Сад надзеі не ўрадзіў.
Не бядую, забываю:
Быў і зьнік, як гэты сон.
Маё сэрца захінае
Спас надзеі – сіні лён.
* * *
Вяртайцеся назад,
мае радкі-ўспаміны,
Я гэтаю зарой
пазнаю вас здаля,
Завёўся сам сабой
на покуце гадзіньнік,
Выводжу я гуляць
драўлянага каня.
Дзіцячы конь-агонь,
зямны і паднябёсны,
Мы паляцім з табой
у невараць дарог,
І восень прарасьце
у маладыя вёсны,
І ўсе мае грахі
даруе мудры Бог.