Вось і ўсё, Анатоль, вось і ўсё, дарагі Толік...
Скончыўся твой зямны шлях, і ты цяпер там – поруч з бацькам сваім Купалам і братам сваім Багдановічам. Ты роўны сярод роўных. Цяпер мы будзем шукаць і знаходзіць кожнае слова тваё, кожны радок твой і зьберагаць іх, як цуд. Госпадзі, чаму, каб на гэтым сьвеце чалавека нарэшце зразумелі ці проста захацелі зразумець – яму трэба памерці?.. Адно толькі добра: усе нашыя крыўды, уся несправядлівасьць і подласьць застаюцца тут, бо там – там іншае вымярэньне, і адтуль усё бачыцца зусім па-іншаму... І марная мітусьня «кандытаў у геніі», дзеля сваёй мэты гатовых затаптаць бліжняга, застаецца толькі марнай мітусьнёй. Бо Час і Бог усё ўжо расставілі па сваіх месцах... Жыцьцём сваім, Анатоль, ты яшчэ раз пацьвердзіў ісьціну: значнасьць і вартасьць творцы не вымяраюцца колькасьцю напісанага, хоць усе мы сёньня шкадуем, што ў апошнія 10 гадоў жыцьця ты амаль не пісаў...
26 кастрычніка Анатолю Сысу споўнілася б сорак шэсьць. Вершы, якія друкуюцца ў «Дзеяслове», зьберагліся дзякуючы найблізкім сяброўкам Анатоля – Ларысе Раманавай і Людміле Сабіна. Дзякуй ім за памяць. А кнігі – кнігі Анатоля будуць яшчэ выходзіць.
Будуць!Барыс Пятровіч.
На Купалаў фэст
Ні адно жыцьцё не паўторыцца,
не паўторыцца і маё,
дзень апошні мой, нібы горліцу,
ў небе высачыць груганьнё.
Мае пёрачкі забярэ сусьвет,
маё сэрцайка прыгарне зямля,
на Купалаў фэст ўзыйдзе верас-квет,
гэтым верасам буду я.
I паўторыцца ўсё, паўторыцца,
буду ткаць, як і ткаў, абрус
з апантанай крывіцкай коньніцай,
з любым выракам: Беларусь.
* * *
У матулі маёй вочы выцьвілі,
сьлёзы сталі нішчымней вады,
косы зблытаны павуцінкамі,
нібы ў бабіна лета сады.
У матулі маёй дзьве дачкі, два сыны,
за наш сон у яе трывога,
яна сочыць па сёньняшні дзень з вайны
праз сьлязу, як праз дождж, дарогу.
У матулі маёй песьні сумныя,
хоць усякім жыцьцё было,
але сонейка-думу думала
у бацькоўшчыны пад крылом.
У матулі маёй сэрца шчодрае.
Нас аперыла. Пажыві ж
хоць дзянёк для сябе, наша родная,
наша сьветлая, пажыві.
* * *
Атуляю даланёй, як сьвечку,
кволае цяпельца дзьмухаўца,
а ўгары грамы пагрозна крэкчуць,
гойсаюць вятрыскі без канца.
Міг і вечнасьць. Дзьмухавец і вецер...
Ды што кветка — нават чалавек,
нібы промні сонца ў гэткім сьвеце,
нібы ў гэтым сьвеце хвалі рэк.
поўня
Жыве над кронай дрэва поўня,
начуе ў кроне дрэва птах,
ўглядаюцца сьляпыя корні
ў зямную існасьць па начах:
вось птах сапе, як той дзіцёнак,
вось зьнічка цемру апякла —
нібы з рукі упаў пярсьцёнак,
калі забылася рука.
Жыве над кронай дрэва поўня,
сьвятлом уросшы у зямлю –
там, дзе яна пусьціла корні,
і я зямную мудрасьць п’ю.
Плакала жанчына
Канец жыцьця ня так трагічны,
як канец каханьня.
Частэртон.
Жанчына плакала тры ночы,
жанчына плакала тры дні,
і бога пілі яе вочы,
як раб – ваду, кроў – авадні,
жанчына плакала на золку,
жанчына плакала ў сутонь,
і сьлёзы выплакала... зоркі
цяпер пяклі яе далонь,
жанчына плакала ў трамваі,
жанчына плакала і ў сьне,
і вочы скрухаю палалі,
як макі чорныя ў акне,
жанчына плакала і ў сьпёку,
жанчына плакала і ў дождж,
і ад сябе самой
далёка
хавала самы востры нож.
Думку думала птушка трохкрылая
З народнага
Думку думала птушка трохкрылая;
дзе мой воран аб крылах трох? –
і сачыла бяссонна выраі,
бы нястомны птушыны волхв.
Тры вясны — тры ракі да мора.
Пасівела. Аднойчы ў ноч
прыляцеў...
аднакрылы воран.
Тры сьлязіны з пакорных воч.
* * *
Паэзія – як рэлігія,
паэт – яе вечны Бог,
але, быццам раб, вярыгамі
закуты з плячэй да ног.
* * *
Напішыце верш мне пра каханьне
З таго сьвету, бо душа мая,
Нібы ружа на магіле вяне...
Хоць сьлязінку – толькі пра каханьне –
Прынясіце ў дзюбе жураўля...
Мабыць несапраўдны лёс паэта,
Калі ён ня можа пакахаць,
[Дык навошта жыць] на сьвеце гэтым...
Хутка згіну, як на небе ветах,
Толькі ўсім на гэта напляваць.
Напішыце верш мне пра каханьне
З таго сьвету, бо душа мая,
Нібы ружа на магіле вяне...
Хоць сьлязінку – толькі пра каханьне –
Прынясіце ў дзюбе жураўля...
